De Groninger Studentenbond (GSb) organiseert studenten van de Rijksuniversiteit Groningen en de Hanzehogeschool. Dat doet ze door middel van actie, maar ook door medezeggenschap en informatievoorziening onder studenten. De GSb probeert verzet te bieden aan het onrecht dat een student kan treffen, en dat is niet niks tegenwoordig! Er is storm op komst, een sterke rechtse storm: klaar om studeren weer elitair te maken. Matthijs Dröge, GSb-secretaris en daarnaast bestuurslid van de CJB, vertelt over de studentenbeweging. ‘Er is eenheid nodig.’
Albert Mekkes en Annabelle Schouten
Crisis!
Crisis! Ook het hoger onderwijs zal eraan moeten geloven, vinden de hoge heren en dames van het rijkeluiskabinet. De langstudeerboete is een voorbeeld van de reeks maatregelen die ze nemen. Deze boete zal iedere student die meer dan één jaar langer studeert zo’n 3.000 euro kosten bovenop alle andere kosten. Dan zijn er de plannen om de studiefinanciering op de schop te nemen. Bezuiniging na bezuiniging en de student blijft berooid achter.
Volgens Matthijs snijdt het systeem zichzelf hiermee in de vingers: ‘De kaasschaaf is bezuinigen op korte termijn met als gevolg dat je niks meer overhoudt. Wij zeggen: investeren is de beste manier om geld binnen te halen. Als veel mensen goed onderwijs kunnen volgen, levert dat ons met zijn allen veel winst op.’
GSb in actie
Wanneer het gaat stormen wordt de was binnengehaald, de dijk verstevigd en gaat de kachel wat hoger. Zo ook bij de GSb, die zich voorbereidt op de komende rechtse storm. ‘Actievoeren is één van onze speerpunten. Zonder actie bereik je niet echt veel. Als mensen boos zijn, gebeurt er meer.’ Hij vindt het belangrijk dat het bestuur van de GSb niet in een ivoren toren woont maar ook de handen uit de mouwen steekt in de praktijk en studenten faciliteert zodat ze actie voeren.
‘We zijn in de organisatie wel georiënteerd op actie maar het bewustzijn dat studenten het zelf moeten doen is er nog niet. Het zelfemanciperende moet nog komen.’ Matthijs geeft aan dat dit lastig is, zeker omdat studenten maar een aantal jaren actief zijn en met de langstudeerboete zal dat nog verder afnemen.
In maart was er een actieweek tegen de bezuinigingen op het hoger onderwijs. In Groningen vonden twee ludieke acties plaats: het luiden van de noodklok en een flashmob van studenten. De activiteiten kwamen vanuit #Studierecht050, waar de GSb, ROOD, JD en JS in zaten. In Amsterdam en Nijmegen waren er demonstraties.
Matthijs merkt op dat er nog weinig eenheid is in de studentenbeweging. Je hebt de Landelijke Studentenvakbond (LSVb), waar de GSb en andere regionale studentenbonden bij aangesloten zijn. ‘De LSVb voert nog wel eens actie, maar de vertwijfeling en doelloosheid zijn sterk merkbaar.’ Dan is er het Interstedelijk Studentenoverleg (ISO). ‘Die lobbyt vooral. Maar een sterke lobby komt voort uit de mogelijkheid om de grote massa in beweging te krijgen. Zonder die beweging zet Halbe Zijlstrazijn zin gewoon door.’
Met alle halve waarheden en hele leugens van dit kabinet is goede informatievoorziening van groot belang. De GSb geeft zelf actief nieuws via haar website, nieuwsbrieven en het blad Nait Soez´n. Ook probeert de GSb zelf in het nieuws te komen. Matthijs vertelt: ‘Als ergens een faculteit zomaar voldoendes afgeeft, dan is dat een goed middel om druk te zetten op de universiteit. Die is daar gevoelig voor.’
De GSb houdt zich ook bezig met internationale studenten die neerstrijken in Groningen. In het bestuur van de GSb zit nu een internationale student. Huisvesting is voor hen vaak niet al te best geregeld. Vaak zijn ze minder goed op de hoogte van hun rechten dan Nederlandse kamerbewoners.
Vakbond
FNV Bondgenoten en de GSb hebben in het verleden samengewerkt. Twee jaar geleden voerden ze actie bij een PvdA-bijeenkomst met Wouter Bos. Samen vormden de GSb en FNV een ‘erehaag’ van borden en leuzen. Ze vonden elkaar op verhoging van de AOW-leeftijd en het sociaal leenstelsel, waar de PvdA beide achter staat. Nu lopen er af en toe contacten over de schoonmaakstaking. Matthijs vindt organizing binnen FNV Bondgenoten inspirerend voor de studentenbeweging: ‘Wat de GSb kan leren is de doorpakmentaliteit en het organiseren van studenten op wat zij belangrijk vinden. Dan kun je mensen daarna ook mobiliseren op grotere onderwerpen.’
Chili
Internationaal is er veel aan de hand, ook op het gebied van onderwijs. Zo is er Chili, waar nog weinig tot geen openbaar onderwijs is. Enkel de rijkere laag en wat verdwaalde geluksvogels kunnen daar een waardige studie volgen. Gelukkig pikken de mensen dit niet langer en maken zij zich sterk voor goed en openbaar onderwijs voor iedereen. Matthijs ziet waardevolle lessen in de Chileense onderwijsbeweging onder leiding van studente en communiste Camila Vallejo: ‘Ze weten daar te verbreden met ouders en docenten. Hier is wel een actie geweest van docenten in toga, maar samenkomen is er nog niet bij. Daar zouden we meer mee kunnen doen.’
Eenheid en durf
Matthijs vindt dat er een algemene koers moet komen voor de studentenbeweging. ‘Lobbyen en meebesturen is heel verleidelijk, maar studenten hebben daardoor niet de macht om iets te veranderen. Organisatorisch moeten we het aandurven om studenten zelf te organiseren. Inhoudelijk moeten we een ideologisch weerwoord hebben.’ Dat zou de inbreng van CJB’ers moeten zijn in de studentenbeweging.
Andersom denkt Matthijs dat de CJB ook veel kan leren van zijn ervaringen bij de GSb. De organisatorische kracht en de structuur zijn leerzaam. ‘Wat we vooral kunnen leren is de durf om naar buiten te treden en momenten te kiezen om in de media te komen.’
Terug naar de storm die niet alleen studenten maar heel Nederland bedreigt met zijn woeste windvlagen en denderende bliksemstralen van bezuinigingen. Om deze storm het hoofd te bieden hebben we eenheid en durf nodig. Dat hebben de schoonmakers ons net laten zien. Maar we hebben ook ideologie nodig om onze richting in de storm te bepalen. Matthijs geeft aan dat de GSb handelt vanuit een richtsnoer: ‘In de grondbeginselen staat dat hoger onderwijs kosteloos moet zijn voor iedereen. Alles wat daar dichtbij komt, steunen we en alles wat er verder van af komt, niet.’