Steeds meer donkere wolken trekken zich samen over jongeren die op zoek zijn naar werk. De jeugdwerkloosheid neemt alsmaar verder toe, van 9,8% in 2011 tot 15% nu. Scheidend voorzitter van FNV Jong Dennis Wiersma roept steeds harder om maatregelen, en dan vooral om de ‘startersbeurs’. Maar voor wie laat dit afscheidscadeautje de zon schijnen?
Mathijs van Dijk
Met een flitsende campagne wordt geprobeerd jongeren te verleiden om zich aan te melden voor de startersbeurs.
Toegegeven, het is mooi ingepakt die startersbeurs. Er zijn geen banen voor jongeren, want het ontbreekt jongeren aan werkervaring en een netwerk. Bied die jongeren na hun opleiding een stageplek, ondersteun ze een half jaartje met 500 euro per maand en het probleem is ‘supergoedkoop’ opgelost. Aldus Dennis Wiersma op BNR Radio. Veel jongeren lijken dan ook wel wat te voelen voor deze startersbeurs, zo blijkt uit onderzoek van het Een Vandaag jongerenpanel in oktober vorig jaar. Nu bijna een half jaar later krijgt het idee daadwerkelijk navolging in de gemeenten Tilburg, Den Bosch en Rotterdam. Bijna tot verontwaardiging van Wiersma blijft het voorlopig nog daarbij.
Maar als we de startersbeurs verder onder de loep nemen is de maatregel verre van sociaal. Na de zes maanden stage volgt geen werkgarantie. Het enige wat je krijgt is een heus certificaat met ontwikkelde competenties die de werkgever digitaal aan de gemeente kan doorgeven. Controle daarop? Welnee, dat is volgens de website van de gemeente Tilburg allemaal ‘te bureaucratisch’! Het is een openlijke uitnodiging voor werkgevers om hier eens flink misbruik van te maken, want in ruil voor het invullen van een digitaal voortgangsformulier zet hij gratis (want iedere ‘stagiaire’ wordt vergoed door de gemeente) personeel aan het werk. En dan is het maar een groot vraagteken wat dit werk daadwerkelijk inhoud en dus helemaal wat dit certificaat straks dan nog waard is op de arbeidsmarkt.
Even als voorbeeld. Stel dat je als 23-jarige afstudeert op het HBO. Je hebt uiteraard al gebruik moeten maken van het al net zo ‘sociale’ leenstelsel om in je levensonderhoud te voorzien voor bijv. de duur van je reguliere stage waarin je de broodnodige competenties moest ontwikkelen. Nu mag je een half jaar aan de slag onder het minimumloon. In plaats van de minstens 1475,53 euro bruto per maand, krijg je nu dus 500 euro. Een snelle rekensom leert dat je over een half jaar gezien een kleine 6000 euro mag inleveren! En je krijgt er geen enkele zekerheid voor terug.
Want waarom zou de werkgever überhaupt nog een vast contract aanbieden aan jongeren als er steeds een legertje werklozen klaar staat die hij gratis een half jaar aan het werk kan zetten? Omdat je dat half jaartje ‘werkervaring’ hebt opgedaan?
Startersbeurs? Voor de werkgever ja, die per jongere duizenden extra euro’s in zijn zak kan steken. Voor de werkende jongere is het feitelijk meer een startersboete.
Het idee komt uit de koker van de Tilburgse hoogleraar Wilthagen, die de belangen van de ondernemers uitstekend dient door aan de ene kant jongeren wijs te maken dat ze meer werkervaring moeten opdoen om aan de slag te kunnen om vervolgens aan oudere werkenden de boodschap te verkondigen dat ze vooral langer moeten doorwerken. Het idee wordt maar al te graag omarmd door Wiersma die in zijn laatste weken als FNV Jong voorzitter meer en meer kleur bekend. ‘Deeltijd pensioen? Ik weet niet hoe en wat, maar ik weet dat het niet kan!’ Om er vervolgens nog een schepje bovenop te doen met een goed woordje voor Hans de Boer (in het verleden voorzitter van MKB-Nederland en (president-)commissaris van een tiental ondernemingen) om een nieuwe taskforce jeugdwerkloosheid te leiden. Wiersma is dus hard bezig om over de rug van de werkende jongeren zich naar een nieuw baantje te lullen (uiteraard eentje zonder een startersbeurs).
Wij moeten als jongeren ons niet meer laten sollen en ons ook in FNV Jong gaan organiseren om vervolgens in eenheid van jong met oud te strijden voor werkelijke verbeteringen van de werkende klasse. Daarvoor liggen nu mogelijkheden aangezien FNV Jong sinds enkele maanden een zelfstandige bond is geworden met leden. Daarmee zijn ook toekomstige Wiersma’s niet langer een voldongen feit. Het wordt de hoogste tijd om de kansen die er daarmee komen te liggen te grijpen!