Tottenham, Londen. Buitensporige huurprijzen. Tienduizend werklozen. Eén baanaanbod voor 45 werklozen. Elke dag politiegeweld.

Haringey, Londen. Ongeziene budgetbesparingen van 41 miljoen pond (47 miljoen euro), besloten in februari. Betogingen, verzet, vreedzame bezetting van het stadhuis, maar niets helpt. Sindsdien hebben al dertien jeugdhuizen de deuren gesloten. ‘Er zullen opstanden komen’, werd hier en daar voorspeld.

Comac*

Engeland. Onbetaalbare studies. Grootschalige de-industrialisatie. De hoeveelheid arme arbeiders kent geen precedent. Sinds 1998 zijn niet minder dan 333 mensen gedood in politiearrest, zonder een enkele veroordeling van een lid van het politiekorps. Ondertussen wordt de overvloedige rijkdom van de Londense elite verspreid op televisie en tijdschriftcovers. Het recent prinselijk huwelijk werd uitvoerig geëtaleerd. Kosten van de ceremonie: 107 miljoen euro, gedeeltelijk bekostigd door de belastingbetaler.

Engeland. Op 4 augustus 2011 wordt Mark Duggan – 29 jaar, vader van vier kinderen – gedood door  de politie. Sindsdien verspreiden gewelddadige aanvaringen met de ordediensten zich over meer dan 50 plaatsen in het land. Vaak jonge, zelfs zeer jonge mensen, maar ook mannen en vrouwen, van alle origines, werklozen en arbeiders. Maar iedereen weet dat de moord op Duggan slechts de vonk was van een diepere ellende.

Wie is verantwoordelijk?

Uit allerlei hoeken haasten mensen zich om het geweld van de jongeren te veroordelen, maar wie veroordeelt het geweld dat zij ondergaan? De Europese overheden hebben de banken gered en maken zich op om zware bezuinigingen door te voeren. Ze blijven herhalen dat ‘we allemaal in hetzelfde schuitje zitten’. Maar wie van de ministers heeft enig idee wat het betekent om op te groeien in een wijk waar geen werk is, geen deftige huizen met redelijke prijzen, geen ruimte om te leven, en waar de politie op elk moment willekeurig mensen arresteert?

Wat wij met de CJB in de eerste plaats veroordelen is het dagelijks, herhaald en dwingend geweld van een kapitalistisch systeem dat in zijn crisis steeds bredere lagen van de werkende bevolking en jongeren verder de diepte induwt. Een kapitalistisch systeem dat enkel de meubels van de rijken wil redden slaat verder in op zij die de eindjes sowieso al moeilijk aan elkaar kunnen knopen, of ze nu zwart of blank zijn. Een kapitalistisch systeem ook dat praat over democratie, maar zich niets aantrekt van het bestaan van de achterbuurten, tot jongeren beginnen te slaan en te plunderen.

Wij veroordelen de plunderingen en de branden, zeker aangezien de echte verantwoordelijken van de crisis niet de bewoners zijn van de verwoeste buurten. Zoals vele anderen zullen zij blijven leven met dagelijkse angst, racisme en ellende, en met een tweede beurscrash in het vooruitzicht.

Welke antwoorden?

Het echte debat gaat niet over de veroordeling van de plunderingen en branden, maar over de oorzaken van het geweld en de antwoorden die we hierop kunnen bieden. Sommigen praten reeds over een besmetting in andere landen. Op zich een mooie bekentenis: dat is zoveel als erkennen dat ook in andere landen de sociale situatie desastreus is. In werkelijkheid zijn de sociale spanningen ook sterk genoeg dat een kleine vonk wel eens een groter vuur zou kunnen aansteken.

Zij die echter van het huidig debat profiteren om meer repressie te eisen, verzwijgen de kern van de zaak, namelijk dat alle bezuinigingen die ook in Nederland genomen worden, de spanningen alleen maar zullen doen toenemen. Er worden beperkingen aangekondigd van de werkloosheidsuitkering voor jongeren die nog niet gewerkt hebben, en dat terwijl jongeren twee keer zo vaak slachtoffer zijn van werkloosheid als oudere werknemers. Er wordt gezegd dat we (nog) langer zullen moeten werken. Maar waarom de ouderen nog langer doen werken, als er zoveel jongeren werkloos zijn? De verdieping van de economische crisis is nu de orde van de dag. De vraag zal steeds duidelijker worden gesteld: door wie moet de crisis betaald worden?

Sommigen durven om meer politierepressie te vragen, maar zal repressie opvoeren in de straat de sociale en economische situatie veranderen van de bewoners van de volkswijken? Zij die meer repressie eisen zijn dezelfde die steeds opnieuw identieke antwoorden op de crisis formuleren: bezuinigingen, snijden in de sociale budgetten, de aanval op de sociale zekerheid,… Antwoorden die enkel de levens- en werkomstandigheden zullen verergeren van een groot deel van de bevolking, en eerst en vooral van de jongeren. De woede die nu uitbarst in Engeland is slechts een ander soort uiting van de ellende die, na de ‘verontwaardigden’, jongeren uit heel Europa voor zich wint. Geen enkele repressie kan die woede bekoelen, noch de verontwaardiging van een nieuwe generatie die steeds minder werk, minder onderwijs en minder bestaanszekerheid wordt geboden.

Het is binnen dit kader dat de CJB het werk in de volkswijken als een van haar prioriteiten beschouwt. Daar waar het gebrek aan gehoor het grootst is, waar jongeren de minste plaats hebben om zich uit te drukken, actie te ondernemen en zich te organiseren. Want het is enkel door een jongerenorganisatie als de CJB te versterken dat de problemen in de wijken niet vergeten zullen worden, ook niet enkele weken na de opstand. Omdat jongeren, waar ze ook wonen, hun zorgen op de politieke agenda moeten kunnen zetten en de nodige strijd moeten kunnen leveren om dingen gedaan te krijgen. Enkel door samen perspectieven op die strijd te ontwikkelen kunnen we de woede bij veel onder ons omzetten in een effectieve kracht voor veranderingen van de maatschappij. Omdat het kapitalisme geen toekomst heeft, maar wij wel!

* Bewerkt en overgenomen van Comac, de Belgische zusterorganisatie van de CJB: ‘Het echte debat gaat over de oplossingen’