Immigratie is een hot item. Kijk maar naar hoe de extreemrechtse populistische partijen in Europa dit thema uitmelken. De immigranten worden afgeschilderd als profiteurs, mensen die als vliegen op de stroop afkomen. Alsof het zo gemakkelijk is om hier te komen! Nee, dat zeker niet! Ze kunnen niet simpelweg inchecken op de luchthaven in hun land van herkomst. Ze hebben dikwijls een zware reis vol onzekerheden en ontberingen achter de rug, puur gedreven door wanhoop of opgejaagd door oorlog en geweld. Daarom is het uitermate belangrijk dat de ontwikkelingslanden ook echt de kans krijgen om zich te ontwikkelen, waardoor men niet meer gedwongen wordt om te vluchten.

Martin Hardenbol en Mark Jan Smit

Bootvluchtelingen op de vlucht voor armoede.

Het imperialisme viert nog steeds hoogtij in de kapitalistische landen, alhoewel ze dat niet meer nastreven door fysieke kolonisatie. Het is het proces waarbij de machthebbers van één land zich de grond, de natuurlijke rijkdommen, de arbeidskracht, het kapitaal en de markten van een ander land toe-eigenen. Dat proces van onteigening blijft meestal buiten beeld. Maar dat is wel de inzet van alle vrijhandelsakkoorden: het openbreken van de zogenaamde ontwikkelingslanden.

Zelfbewuste naties
Het allerlaatste wat imperialistische machthebbers willen op wereldvlak zijn zelfbewuste, zichzelf ontwikkelende naties. Het is er hun juist om te doen om andere landen arm, hongerig en zwak maken. En daarvoor dienen de vrijhandelsakkoorden die de westerse landen zo graag aan ontwikkelingslanden opdringen.

De levensstandaard van de inwoners van de ontwikkelingslanden wordt dus letterlijk bepaald door de economische politiek van de westerse imperialistische landen. Dit geeft aan hoe geglobaliseerd de wereld is. Globalisatie op een goede manier is echter anti-imperialistisch, waarbij volkeren elkaar respecteren, met elkaar in uitwisseling treden en samenwerken op een eerlijke en rechtvaardige manier, zonder daarbij elkaars cultuur te verdringen. Vreedzame coëxistentie moet hierbij het uitgangspunt zijn. En juist daaraan hebben de westerse imperialistische landen geen boodschap. Onder het mom van democratisering en strijd voor mensenrechten moeten de ontwikkelingslanden omgevormd worden tot kapitalistische landen naar westers model, zodat ze uitstekend als melkkoe kunnen functioneren.

Rechtvaardige handel
Rechtvaardige handel betekent bijvoorbeeld dat een derde wereld land het recht heeft om zijn grenzen te sluiten voor producten die de lokale productie in gevaar brengen. Zo is bijvoorbeeld de rijst die in Haïti zelf wordt geproduceerd twee keer zo duur als de geïmporteerde rijst uit de VS. Dit komt omdat de Amerikaanse rijstboeren gesubsidieerd worden. Daarnaast zijn de ‘handelspartners’ van de VS gedwongen om de importtarieven te verlagen. Rijstoverschotten kunnen daarom gemakkelijk op de binnenlandse markt van Haïti gedumpt worden, waarmee de lokale rijstboeren de nek omgedraaid worden. Dit is slecht voor de economie van Haïti en het maakt het land economisch afhankelijk van de VS, precies wat de VS willen.

Dus om de ontwikkelingslanden echt een kans te geven zichzelf te ontwikkelen moeten de westerse landen stoppen met hen te dwingen hun markt te openen voor buitenlandse bedrijven. Juist hierdoor wordt het democratische gehalte van desbetreffende landen ondermijnd aangezien ze worden gedwongen om het beleid van de donoren uit te voeren.

Het is voor ontwikkelingslanden onmogelijk om mee te doen in het economische geweld van de westerse landen omdat ze een enorme achterstand hebben. Deze achterstand hebben ze juist te ‘danken’ aan diezelfde westerse landen die hen decennia lang, soms eeuwenlang gekoloniseerd en uitgebuit hebben. Nu ze eenmaal op eigen benen staan kunnen ze onmogelijk het moordende tempo van de westerse landen bijbenen. En daar is juist om te doen volgens de nieuwe imperialistische doctrine. Economische kolonisatie in plaats van fysieke kolonisatie. Dit is ook nog eens veel goedkoper omdat er geen bezettingsmacht gestuurd hoeft te worden om de bevolking eronder te houden. De economische wurggreep doet haar vernietigende werk wel.

Economische kolonisatie
Juist door deze welbewuste economische kolonisatie kunnen de ontwikkelingslanden zich nauwelijks ontwikkelen. Dat blijkt ook wel uit de cijfers. De Zuid-Koreaanse econoom Ha-Joon Chang beschrijft dit zeer duidelijk in zijn boek ‘23 dingen die ze je niet vertellen over het kapitalisme’ uit 2010. Van 1960 tot 1980 kenden de Afrikaanse landen ten zuiden van de Sahara een respectabele economische groei van 1,6% per jaar. Maar vanaf 1980 stagneerde deze. In de periode 1980 tot 2010 bedroeg de groei slechts 0,2% per jaar. De reden hiervoor is duidelijk. ‘Sinds het eind van de jaren zeventig werden de landen van Afrika bezuiden van de Sahara gedwongen een beleid van vrije markten en vrijhandel door te voeren, onder de condities die werden opgelegd door zogeheten Structurele Aanpassingsprogramma’s (SAP’s) van de Wereldbank en het IMF’*, schrijft Chang.

Dus toen de westerse landen de Afrikaanse landen overspoelden met hun economische programma’s was het gedaan met de economische groei! De fysieke kolonisatie werd na een korte periode van relatieve vrijheid voor de meeste Afrikaanse landen vervangen door een economische kolonisatie.

Economische vluchtelingen
Vluchtelingen die niet direct als gevolg van oorlog of onderdrukking vluchten worden aangeduid als economische vluchtelingen. Zeker na het aanscherpen van de immigratiewetten zijn zij in de meeste Europese landen niet meer welkom. Ze worden gezien als profiteurs, mensen die van onze welvaart willen profiteren zonder daar al teveel voor te willen doen. Dit is een hardnekkig vooroordeel.

Niemand zal zomaar uit vrije wil zijn of haar land verlaten. Alleen wanneer mensen tot wanhoop gedreven zijn, zullen zij geen andere weg zien dan hun land te verlaten. En die wanhoop wordt zeker niet alleen door oorlog of onderdrukking veroorzaakt. Meestal is dit de schrijnende armoede. Als je rond moet komen van minder dan één dollar per dag, als je geen werk hebt, als het nog maar de vraag is of je de volgende dag te eten hebt, laat staan medische verzorging als je kind plotseling ziek wordt door honger en gebrek, dan ben je bepaalt geen profiteur, als je er in slaagt om na een zware reis West-Europa te bereiken, op zoek naar werk.

Economische vluchtelingen hebben geen snoepreisje achter de rug en komen hier niet vanuit hun luie stoel profiteren van een uitkering. Deze mensen zijn bereid om ieder soort werk te doen, hopend dat er geld overblijft voor hun lijdende familie in het land van herkomst. En zoals de naam economische vluchteling het al zegt, is dit juist niet het gevolg van het falend economisch beleid in het land van herkomst? En hoe komt het dat deze economie faalt? Juist! Door de economische kolonisatie van de ontwikkelingslanden door het rijke kapitalistische westen! Het westerse imperialisme houdt de armoede in Afrika bewust in stand.

Er is maar een manier om de immigratie naar Europa te doen stoppen en dat is om Afrika en andere ontwikkelingslanden te bevrijden uit hun economische onderdrukking. Er is een nieuwe vrijheidsstrijd nodig. Niet een fysieke strijd tegen de bezetter maar een strijd tegen de imperialistische politiek van de westerse kapitalistische landen.

Noten:
* Ha-Joon Chang, 23 Dingen die ze je niet vertellen over het kapitalisme, Nieuw Amsterdam Uitgevers, 2010, pagina 139