Ruim 2,5 miljoen mensen zijn in Frankrijk vorige week donderdag de straat opgegaan om te demonstreren tegen de crisis. “Het is niet aan ons om de crisis te betalen”, was de algemene leuze. Het was een massaal antwoord op de neoliberale maatregelen van de rechtse president Sarkozy. Een l’Humanité-redacteur spreekt van “een antikapitalistische beweging”.
Annabelle Schouten
Vorig jaar in juli had Sarkozy nog gezegd: “Als er een staking is in Frankrijk, merkt niemand daar wat van.” Deze demonstratie, georganiseerd door de acht vakbondsfederaties (waaronder de altijd actieve communistische CGT) kan onmogelijk aan de publieke aandacht ontsnapt zijn. Zo lag bijvoorbeeld 30% van het vliegverkeer stil door de staking. Vakbondsleiders noemen het – zelfs voor Franse begrippen – “een historische gebeurtenis”. In steden als Parijs en Marseille waren 300.000 mensen op de been. In Lyon en Bordeaux waren dat er respectievelijk 30.000 en 60.000. In totaal vonden in 195 verschillende steden en dorpen in Frankrijk demonstraties plaats.
Scholieren, studenten, arbeiders, werklozen…
Interessant zijn de cijfers, die de CGT heeft verzameld over de samenstelling van de demonstranten. Tot nu zijn het vooral de arbeiders uit de (nog) grote collectieve sector die een behoorlijke traditie hebben op het gebied van demonstraties en stakingen. Ook nu liepen er veel mensen uit het onderwijs, de zorg, openbaar vervoer, de nuts (voor de stroomvoorziening waren jaren geleden plannen voor liberalisering). Maar nu namen ook veel arbeiders uit de privé-sector deel, zoals uit de auto-industrie, daar waar de klappen van de crisis dus als eerste terechtkomen. Naast arbeiders deden tevens scholieren, studenten, werklozen, kleine zelfstandigen en gepensioneerden mee. Vanuit de samenleving komt enorme steun: een overgrote meerderheid van 70% staat achter deze demonstraties.
Wat is daarop uw antwoord, meneer Sarkozy?
Het antwoord van deze rechtse figuur is hetzelfde als het antwoord van de Griekse regering, de Duitse regering, de Nederlandse regering: doorgaan met het spekken van kapitalistische kassen om “zo de economie er weer bovenop te krijgen”. 420 miljard euro aan gemeenschapsgeld heeft Sarkozy besteed aan de parasieten van de financiële wereld. Terwijl daar de bonussen rijkelijk blijven vloeien, de winsten gewoon blijven stijgen, verdwijnen er honderdduizenden banen. In het laatste half jaar zijn 125.000 arbeidsplaatsen verdwenen. Voor de komende tijd staan er 191.000 banen op het spel. Ondertussen roept de Franse regering de vakbonden en arbeiders op om vooral geen loonsverhogingen te eisen.
Antikapitalisme
In Frankrijk is nu een brede anti-crisisbeweging aan het groeien, onder leiding van de vakbonden en de linkse partijen. In eenheid bouwen zij aan deze beweging, en daar ligt precies haar kracht. Volgens l’Humanité-redacteur Patrick Le Hyaric is het niet overdreven om te spreken van de opbouw van een beweging tegen het kapitalisme, de machthebbers, de bazen, de bankiers. De belangrijkste eis vanuit de beweging richt zich vooral op een verandering van de regeringskoers, namelijk: gemeenschapsgeld terug naar de bevolking, voor haar lonen, haar banen, haar voorzieningen. Maar het antikapitalistische geluid, gericht op fundamentele sociale veranderingen op de lange termijn, is zeer zeker goed hoorbaar.
Na Griekenland is nu ook Frankrijk een grote inspiratiebron voor de strijd in andere Europese landen tegen afwenteling van de crisis op de bevolking.