Werkgroep Antiracisme-Antifascisme
Op het Sovjet Ereveld in Leusden liggen 865 oorlogsslachtoffers uit de voormalige Sovjet-Unie. De geïdentificeerde slachtoffers komen uit Armenië, Azerbeidzjan, Georgië, Kazachstan, Kirgizië, Oekraïne, Oezbekistan, Rusland en Wit-Rusland. In 1941 werden 101, voornamelijk Oezbeekse, Sovjetkrijgsgevangenen naar Amersfoort gedeporteerd. De nazi’s wilden de door de reis verzwakte Aziatische soldaten gebruiken om aan te tonen dat de Bolsjewieken ‘untermenschen’ waren. De Amersfoortse bevolking toonde vooral medelijden met de soldaten. 24 soldaten stierven aan ziekte en honger, de andere 77 zijn op 9 april 1942 geëxecuteerd. Dit was de op één na grootste massaexecutie in Nederland tijdens de Tweede Wereldoorlog. De andere slachtoffers zijn herbegraven in Leusden vanuit de Amerikaanse Begraafplaats Margraten omdat de Verenigde Staten daar uitsluitend Amerikaanse soldaten begraven wilde hebben. Daarom werd op 18 november 1948 het Sovjet Ereveld in Leusden geopend. Op 8 mei legden de NCPN en CJB bloemen ter ere van het eindigen van de Tweede Wereldoorlog in Europa, de heldhaftige daden van het Rode Leger en stonden we stil bij de oorlog in Oekraïne.
Kameraden,
Vandaag zijn we samengekomen hier op het Sovjet Ereveld in Leusden om stil te staan bij de grote antifascistische overwinning van 1945. Op 8 mei om 1 over 11 Nederlandse tijd gaf het Duitse leger zich over aan het Rode Leger van de Sovjet-Unie. Zeker dit jaar is het belangrijk om stil te staan bij de heldhaftige daden van het Sovjetleger in het verslaan van het fascisme. Een jaar waarin kapitalistisch Rusland een imperialistische invasie in Oekraïne startte en waar de VS-, EU- en NAVO-functionarissen op de oorlogstrommel blijven slaan om de belangen van hun burgerijen te dienen. In dit jaar waarin anticommunistische en antisovjet propaganda afgestoft wordt, blijft de eis van vrede en socialisme actueel en noodzakelijk.
In 2014 veroordeelde de NCPN en CJB na de coup in Kiev de Oekraïense agressie in de Donbas tegen hun eigen bevolking. Anno 2022 veroordelen we de Russische agressie in Oekraïne. Het gaat ons niet om de ene imperialist of de andere te steunen. Wij steunen geen een van de kanten die afzetmarkten, grondstoffen en land willen herverdelen ten behoeve van een kleine groep kapitalisten. De werkende klasse van geen een land heeft belang bij de oorlog die op dit moment in het oosten van Europa gevoerd wordt.
De bevolking van Oekraïne en Rusland heeft decennialang in vrede geleefd, gezamenlijk gebouwd aan een betere toekomst in de socialistische Sovjet-Unie en samen in het Rode Leger tegen het fascistische beest gestreden. Het waren Oekraïners, Russen en vele andere volkeren die samen de rode vlag naar Berlijn droegen. Maar dertig jaar na de omverwerping van het socialisme en de ontbinding van de Sovjet-Unie, zijn de spanningen tussen twee imperialistische kampen in Europa tot uitbarsting gekomen en worden mensenlevens weer opgeofferd voor de belangen en winsten van het grootkapitaal.
Terug naar het verleden. In Europa hadden kapitaalgroepen in landen zoals Duitsland, Italië en Spanje fascistische regimes aan de macht geholpen om de arbeidersbeweging te breken. In Spanje heerste er voor het officiële uitbreken van de Tweede Wereldoorlog door de invasie van Duitsland in Polen al een burgeroorlog waarbij de Derde Communistische Internationale brigades organiseerde om te vechten tegen het fascisme. Deze oorlog werd aangewakkerd door oplopende tegenstellingen tussen machten vanwege de zware economische crisis en diende, vergelijkbaar met nu, om de herverdeling van markten, grondstoffen en koloniën.
In juni 1941 viel de Weermacht de Sovjet-Unie binnen. Hierop volgde een bloedige vierjarige strijd door het Rode Leger van de Sovjet-Unie om de opgebouwde socialistische Sovjetmacht te verdedigen en Europa te bevrijden van het fascisme en zijn terreur.
In deze oorlog en de wrede Duitse bezetting verloor de Sovjet-Unie 27 miljoen mensen, het land lag in puin. Dorpen en steden waren van de kaart geveegd en de industrie was gereduceerd tot een fractie van haar vooroorlogse bestaan.
Het keerpunt in de oorlog was de slag bij de stad Stalingrad. Na 1,5 jaar standhouden werd in februari 1943 de stad vanuit het oosten bevrijd door de dappere soldaten van het Rode Leger. Pas toen in 1944 het duidelijk was dat de USSR heel Europa zou bevrijden werd door de geallieerden een tweede front geopend, deze dag kennen wij beter als D-Day.
De afgelopen decennia probeert de Europese Unie de geschiedenis rondom de Tweede Wereldoorlog te herschrijven door de rol van de Sovjet-Unie in de oorlog te bagatelliseren. Ze gaat zelfs zo ver om de Sovjet-Unie gelijk te stellen aan Nazi-Duitsland en haar horror. Maar laat één ding duidelijk zijn. Nazi-Duitsland bouwde de vernietigingskampen, het Rode Leger bevrijdde ze!
De EU verdraait de waarheid en liegt over het communisme. Het blijft echter niet slechts bij woorden. Zoals eerder gezegd, aangenomen resoluties door het Europees parlement zetten de deur wagenwijd open tot de verdere onderdrukking van het communisme in Europa en heeft als doel de Europese sociale beweging als geheel te verzwakken.
Op dit moment is er sprake van anticommunistische onderdrukking, zoals verbod op communistische symbolen, opvattingen of zelfs partijen in meer dan tien EU-landen.
Als NCPN en CJB zijn en zullen we altijd solidair blijven met onderdrukte communistische partijen.
Vandaag vieren we de antifascistische overwinning. Die herinnert ons eraan dat het fascisme en het kapitalisme niet onoverwinnelijk zijn. De arbeidersklasse, de gewone werkers, werklozen, studenten en scholieren, zijn in staat om zelfs de grootste uitdagingen te overwinnen en een betere toekomst op te bouwen, zonder armoede, werkloosheid, discriminatie, onderdrukking, oorlog of uitbuiting.
Dat is waar miljoenen communisten en andere antifascisten hun leven voor opofferden. Voor een wereld waarin de productiemiddelen in handen zijn van de maatschappij, zodat niet langer de welvaart die wij voortbrengen in de zakken van de kapitalisten verdwijnt. Een wereld waarin niet de winst, maar de behoeften van mensen centraal staat. Waarin iedereen de mogelijkheid heeft om zich te ontwikkelen. Dat is waar wij als communisten ook vandaag voor strijden.
Of je nou in Kiev, Moskou, Amsterdam of Berlijn woont, de toekomst is een van vrede en socialisme, en de strijd daarvoor, die gaat door!