FNV Jong is deze zomer een campagne gestart om te strijden voor de verhoging van de schandalig lage jeugdlonen. Jongeren hebben recht op het wettelijk minimumjeugdloon, maar deze is zo laag dat er sprake is van een ronduit oneerlijke situatie in vergelijking met werknemers boven de 23 jaar. Bovendien zijn jongeren onvoldoende op de hoogte van hun rechten. FNV Jong heeft een speciale website (Gewoon meer loon) in de lucht gebracht met een petitie die ondertekend kan worden. Hoog tijd om deze campagne die wij van harte ondersteunen, nader te bekijken.
Mark Jan Smit
Jongeren tussen de 15 en 23 jaar die gaan werken hebben recht op het wettelijk minimumjeugdloon (WMJL). Dat klinkt heel mooi maar het WMJL is zo schandalig laag dat er geen sprake kan zijn van een rechtvaardige beloning voor het werk dat jongeren uitvoeren. Laten we even teruggaan in de tijd. Het WMJL werd ingevoerd in 1974 met als doel de jongeren te beschermen tegen extreem lage beloningen. Tijdens de crisisjaren in de jaren 1980 heerste er grote werkloosheid onder jongeren. Onder het mom van het bestrijden van de jeugdwerkloosheid werd het WMJL maar liefst twee maal verlaagd! Toen de economie weer aantrok en de jeugdwerkloosheid afnam, werd deze vervolgens niet weer verhoogd tot het oude niveau. Met de huidige crisis vliegen de jongeren er opnieuw massaal uit, ondanks het lage WMJL. De verschillen in beloning zijn zo groot dat, bij hetzelfde werk, een volwassen werknemer van 25 jaar twee keer zoveel kan verdienen dan iemand van 19 jaar!
Jongeren zijn een kwetsbare groep. Ze zijn niet of nauwelijks op de hoogte van hun rechten. Als de werkgever hiermee sjoemelt, is het maar de vraag of ze dit in de gaten hebben. Ook van de vakbond weten jongeren veel te weinig, erkent Jeroen de Glas, voorzitter van FNV Jong. “Veel jongeren hebben nog geen flauw benul wat de vakbond precies is.” Daarom zoekt FNV Jong juist nadrukkelijk de jongeren op. De Glas: “Wij willen bijdragen aan een zelfbewustwording op het gebied van werk bij jongeren.” Maar er is nog een hoop te doen om de jongeren bewuster te maken van hun rechten.
Werkgevers zijn zich natuurlijk bewust van de kwetsbare positie van jongeren. Dit is een belangrijke reden om hen in dienst te nemen, naast het feit dat ze natuurlijk goedkoop zijn. De Glas denkt dat werkgevers niet op grote schaal de regels ontduiken, maar deze wel zodanig toepassen dat ze er maximaal van kunnen profiteren. Kijk bijvoorbeeld naar de flexwerkers. Wanneer iemand een periode geen flexcontract gehad heeft, mag de werkgever hem of haar er weer één aanbieden. Zo kom je nooit aan een vast contract! “Dat is legaal, maar ik vind het wel smerig. Ik vind dan ook dat de wetgever hier snel tegen op moet treden”, zegt een strijdbare De Glas. Overigens kent De Glas wel gevallen van misbruik uit de praktijk, van jongeren die zich niet ziek durfden te melden omdat ze dan niet meer ingeroosterd worden. “Echter, het verweer van jongeren is er niet eentje uit principe, maar is eerder pragmatisch door simpelweg een andere baan te zoeken.” Daarom moeten jongeren juist bewust gemaakt worden van hun positie op de arbeidsmarkt.
Maar nu terug naar het WMJL en de campagne van FNV Jong om deze te verhogen. Deze is dus vanaf de jaren 1980 zo laag gehouden om de jeugdwerkloosheid te kunnen bestrijden. Maar met 150.000 jeugdwerklozen kunnen we stellen dat dit dus niet echt geholpen heeft. FNV Jong is terecht van mening dat jongeren vanaf 18 jaar recht hebben op een zelfstandig economisch bestaan, een zelfstandige woonruimte dus, waarbij je niet meer afhankelijk bent van je ouders. Dat betekent dus dat daar een beloning tegenover moet staan die voldoende moet zijn om alle vaste lasten zoals huur, energie, verzekering, telefoon, internet, et cetera, plus de dagelijkse boodschappen te kunnen betalen. Het hoeft niemand te verbazen dat een brutomaandloon van € 628,45 (WMJL voor een 18-jarige die fulltime werkt, waarvan netto ongeveer € 500 overblijft) volstrekt onvoldoende is om al deze lasten te voldoen. Pas vanaf 23 jaar komt een werknemer op het volwassen minimumloon te zitten.
De campagne van FNV Jong loopt door tot volgend jaar. De verzamelde handtekeningen zullen in Den Haag worden aangeboden. Bij voldoende handtekeningen wil FNV Jong een eigen wetsvoorstel gaan maken en deze toelichten in de kamer. Hiervoor zijn tenminste 50.000 handtekeningen nodig. “We gaan in ieder geval een actie op touw zetten volgend jaar om te krijgen wat we verdienen, en dat is een goed salaris”, aldus De Glas.
Alle bonden steunen FNV Jong in hun campagne. Daarnaast willen zij graag samen met andere partijen strijden tegen het misbruik van flexcontracten, betere sociale zekerheid, een sterkere machtspositie voor jongeren en een consequente behandeling van jongeren. En hierbij is alle hulp welkom!
Zie voor meer informatie: FNV Jong, en voor het ondertekenen van de petitie en informatie over deze campagne: Gewoon meer loon. Niet vergeten deze te ondertekenen! En graag zoveel mogelijk doorsturen.
Bronnen:
FNV Jong
Gewoon meer loon
Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid