Redactie

Op 25 mei werd de wereld opgeschrikt door de brute moord op George Floyd door politie in Minneapolis in de VS. In de nasleep van deze moord zien we overal in de wereld protesten tegen racistisch politiegeweld. Ook in Nederland, waar politiegeweld en wreedheid misschien niet zo extreem is als in de VS, maar nog steeds een probleem is, en veelal ook een racistisch karakter heeft. Deze gebeurtenissen vallen samen met de coronacrisis en de respons van de politiek daarop. We zien een reeks nieuwe wetsvoorstellen die het rechtsapparaat meer bevoegdheden geeft om onze democratische rechten te beperken en gebruikt kunnen worden bij het bestrijden van de communistische- en arbeidersbeweging. Een kritische blik.

 

De ‘coronawet’ en andere antidemocratische wetsvoorstellen

De Nederlandse regering is al een tijd bezig met het doordrukken van een noodwet met maatregelen omtrent de corona epidemie. Gelukkig is de oorspronkelijke wet die op 1 juli zou moeten zijn ingegaan teruggetrokken, en in plaats daarvan ligt er nu een zogenaamde afgezwakte versie klaar. In de oorspronkelijke versie van de wet kon de politie doorgaan met het binnenvallen van woningen bij verdenking van ‘coronafeestjes’. De burgemeester kreeg ook de bevoegdheid om mensen te verwijderen uit binnengevallen woningen.[1] En hoewel deze bevoegdheden niet langer vaststaan in de herschreven wet is er nog steeds kritiek, vooral als het gaat om de democratische controle. Ook bevat het nog altijd een verbod op samenkomst in groepsverband met een groot aantal personen, wat demonstraties praktisch onmogelijk maakt, al is het nu met een vriendelijkere toon geherformuleerd.[2] De wet is in theorie tijdelijk en wordt ook zo genoemd. We zien echter wel dat die tijdelijkheid door de minister kan worden verlengd, en in het verleden hebben we al vaker gezien dat dergelijke bevoegdheden niet vrijwillig worden afgestaan na een crisis.[3] Na de aanslagen in de Verenigde Staten in 2001 zagen we bijvoorbeeld dat privacy op volgende manieren werd ingeperkt[4]:

  • De identificatieplicht;
  • Het verplicht afnemen van vingerafdrukken bij het aanvragen van paspoorten en ID-kaarten;
  • Preventief fouilleren;
  • Toename van beveiligingscamera’s;
  • Politie en de AIVD die kunnen achterhalen welke boeken je leent in bibliotheken en welke websites je bezoekt;
  • Sterke uitbreiding van wettelijk toegestaan toezicht op e-mailverkeer, sms-berichten en brief communicatie.
  • Het verzamelen van ‘metadata’, informatie zoals rijgedrag, surfgedrag op het internet en consumptiepatroon.

Maar de zogenaamde coronawet is niet de enige antidemocratische wet die recentelijk is ingediend. Er zijn nog meer wetten die nu klaar liggen in de hoop de huidige situatie te gebruiken om ze door te drukken. Dit zijn wetsvoorstellen om onder andere zogenaamde, en ik citeer hier, radicale organisaties die onze democratische rechtsstaat omver willen werpen te verbieden[5], en de mogelijkheid criminele organisaties te laten verbieden door de minister, dus zonder tussenkomst van een rechter en rechtsproces.[6]

Dit zijn gevaarlijke tendensen omdat de eerder genoemde maatregelen gebruikt kunnen worden om communistische en andere arbeidersorganisaties die de machtspositie van kapitalisten bedreigen, te onderdrukken. Dit is geen fantasie gezien er de vorige eeuw nog een beroepsverbod voor communisten bestond. Ook werden communistische politici afgezet of tegengewerkt in onder andere Finsterwolde[7], Beerta[8] en Amsterdam[9]. Het is belangrijk dat wij als communisten de door de werkende klasse afgedwongen democratische vrijheden en rechten scherp in de gaten houden en verdedigen. Deze vrijheden geven ons speelruimte binnen het kapitalisme om in de werkende klasse te organiseren. Een aanval op deze vrijheden is daarom ook en aanval tegen de arbeidersbeweging. We zien dus dat het juridische systeem de mogelijkheden krijgt om onze democratische rechten verder te beperken, en aan de andere kant van dezelfde munt zien we dat het politieapparaat dit gebruikt om gewelddadig en wreed in te grijpen.

 

Politiegeweld in Nederland

Over de hele wereld, inclusief Nederland, wordt geprotesteerd tegen politiegeweld, racisme en de dood van George Floyd. Floyd werd vermoord door politieagenten nadat hij meermaals had gezegd niet te kunnen ademen. Politiegeweld is ook een probleem in Nederland en er sterven te vaak mensen door het handelen van de politie. Dit jaar op 14 maart werd Tomy Holton vermoord. Ook hij werd langdurig met zijn gezicht op de grond gedrukt terwijl een agent geknield zat op zijn rug/nek. Dit terwijl een andere agent een politielaars in zijn gezicht had.[10] Tomy Holton had een drugsprobleem en vertoonde afwijkend en verontrustend gedrag maar was niet gewapend. Toch werd hij hardhandig tegen de grond gewerkt met de dood als gevolg. In de context van de moord op Tomy Holton in Nederland en George Floyd in de Verenigde Staten wil de Nederlandse regering de bevoegdheden van politieagenten vergroten.

Vorig jaar werd een wetsvoorstel waarin politieagenten niet meer automatisch verdacht zullen zijn wanneer zij iemand licht- of zwaar verwonden of zelfs vermoorden, bijna unaniem aangenomen door de tweede kamer.[11] Deze wet zou ook betekenen dat een politieagent bij vervolging maximaal 3 jaar celstraf kan krijgen in plaats van de 15 jaar die een niet-agent zou krijgen. Een maatregel die gezien de feiten volstrekt overbodig. Volgens de organisatie Controle Alt Delete (CAD) zijn er sinds 2016 in 41 gevallen geweest waarbij de politie verantwoordelijk was voor het overlijden van een burger. Bij geen een van deze gevallen is het Openbaar Ministerie (OM) overgaan tot vervolging van de agenten. Ook krijgen agenten nieuwe ‘afweerbevoegdheid’. Wat dit precies is, waarvoor het dient en hoe het uitgevoerd moet worden staat erg vaag beschreven. Dit wordt onder andere bekritiseert door de Orde van Advocaten. Het gevaarlijke hier is dat agenten alle vormen van geweld kunnen scharen onder deze afweerbevoegdheid in plaats van de reguliere ambtsinstructie.

 

Pepperspray en wapenstokken voor boa’s

In een gerelateerde ontwikkeling roepen buitengewone opsporingsambtenaren (boa’s) al een tijd om verdere bewapening. Boa’s zijn ambtenaren die verdachten mogen aanhouden, identiteiten mogen controleren, processen-verbaal mogen opmaken en boete mogen uitschrijven.[12] Er zijn steeds meer Boa’s in Nederland, en zij moeten ook steeds meer taken van politieagenten overnemen. Dit is voornamelijk omdat boa’s een stuk goedkoper zijn dan agenten: ze hebben een veel kortere opleiding en krijgen meestal minder salaris.

De regelgeving rond de bewapening van boa’s is gecompliceerd, zo kunnen boa’s al jaren wel aanvraag doen bij de minister van Justitie en Veiligheid voor zogenaamde geweldsmiddelen. En ook al beweert Grapperhaus dat dit het geweldsmonopolie van de politie afbreekt, hij gaf regelmatig wel toestemming voor het bewapenen van boa’s  met wapenstokken en pepperspray.[13] Na protesten van Boa’s heeft Minister Grapperhaus toegezegd sneller toestemming te geven voor het bewapenen van Boa’s in sommige gemeenten. Een van de redenen waarom de boa’s bewapend zouden moeten worden is om het toenemende geweld rondom boa’s. Het probleem is hier echter niet dat boa’s niet bewapend zijn maar dat ze in situaties terechtkomen waar ze niet voor opgeleid zijn. Als communisten zijn wij tegen verdere uitbreiding van het repressieapparaat in Nederland. De Communistische Jongerenbeweging veroordeeld daarom de plannen om boa’s zwaarder te bewapenen.

In conclusie zien we dat terwijl de burgerij keer op keer verkondigt dat het kapitalisme in tegenstelling tot het socialisme staat voor de democratie, ze geen probleem hebben in tijden van crisis de democratische rechten en vrijheden van het volk af te breken. Dat gebeurt door de burgerlijke rechtsstaat, die wetten opleggen die bijvoorbeeld de privacy en het demonstratierecht van arbeiders minimaliseren, en de politie, die als de gewapende arm van de kapitalisten klasse deze wetten met keihard geweld handhaven. Ook nu wordt de crisis gebruikt om het geweld vanuit de staat tegen de werkende klasse te vergroten en onze rechten in te perken. Ons doel is dan ook om het kapitalisme inclusief haar repressie te ontmantelen en te vervangen door een maatschappij waarin de werkende klasse zelf vormgeeft aan het behouden van de sociale orde: het socialisme.

 

 

[1] Kritiek op nieuwe spoedwet: ‘geen democratische legitimatie’

[2] Aanpassingen coronawet vooral window dressing

[3] De inkt is nog niet droog en de nieuwe coronawet ligt al onder vuur. Waar zit ’m de kneep?

[4] Privacy, persoonsregistratie en mensenrechten

[5] Wijziging van Boek 2 van het Burgerlijk Wetboek ter verruiming van de mogelijkheden tot het verbieden van rechtspersonen

[6] Voorstel van wet van de leden Kuiken, Van Toorenburg, Van Wijngaarden, Van der Graaf en Van der Staaij houdende regels over het bestuursrechtelijk verbieden van organisaties die een cultuur van wetteloosheid creëren, bevorderen of in stand houden (Wet bestuurlijk verbod ondermijnende organisaties)

[7] Hoe in 1951 in ‘Little Moscow’ de gemeenteraad werd afgezet

[8] https://www.delpher.nl/nl/kranten/view?coll=ddd&identifier=ddd:010628016:mpeg21:a0100

[9] Onder begeleiding naar school

[10] Is Tomy Holten onze George Floyd?

[11] Er komt een nieuwe wet voor agenten die geweld hebben gebruikt, wat houdt deze wetswijziging in?

[12] Wat is een boa?

[13] Minister wil boa’s niet bewapenen, maar in 12 gemeenten is wapenstok al de norm