Bryan Bos

De Dag van de Arbeid / 1 Mei – FNV: De Dag van de Echte Banen

De NCPN en de CJB waren dit jaar weer aanwezig om de Dag van de Arbeid te vieren en om de strijd te herdenken die de arbeiders over de hele wereld hebben gevoerd voor hun klasse. Een strijd tegen uitbuiting en een strijd voor het hun rechten, en voor het socialisme.

Historische context Dag van de Arbeid / 1 mei

De 1 mei viering gaat terug tot de negentiende eeuw, naar de zogenaamde “Haymarket Affaire” . Van 1 tot en met 4 mei 1886 staakten en demonstreerden arbeiders en vakverenigingen op de Haymarket (de Hooimarkt) in Chicago (Verenigde Staten) voor een achturige werkdag, hogere lonen, betere arbeidsomstandigheden en betere arbeidsbescherming. De ongeregeldheden, de slachtoffers en het proces tegen de betrokken arbeiders, wordtde eerder genoemde Haymarket Affaire genoemd. In 1888 werd1 mei door de The American Federation of Labor (de grootste toenmalige vakbondsfederatie in de VS) benoemd tot de officiële strijddag van de Amerikaanse arbeiders. Het voornemen van de Amerikanen werd in 1889 overgenomen op het eerste congres van de Tweede Internationale dat in Parijs werd gehouden. 1 mei zou een strijddag worden voor alle arbeiders ter wereld. Een dag dat men overal ter wereld strijdt voor dezelfde eisen als die in 1886 werden gesteld door de arbeiders uit Chicago. Uiteindelijk vond de 1 mei viering in de Verenigde Staten maar een keer plaats, namelijk in 1890. De toenmalige president Grovert Cleveland heeft daarna de 1 mei viering verboden en verplaatst naar de eerste maandag van september. Hij wilde voorkomen dat 1 mei een herdenking zou worden van de Haymarket Affaire. Deze keuze is hoogstwaarschijnlijk bewust gemaakt, om de arbeiders maar zo weinig mogelijk aanleiding te geven voor strijd, solidariteit en groeiend klassenbewustzijn.

 Sommige bronnen laten informatie weg om de gedachte van de Dag van de Arbeid te besmeuren, zoals de website van het MKB. Zij eindigen hun artikel over 1 mei met de boodschap dat Adolf Hitler op 10 april 1933, de Dag van de Arbeid / 1 mei benoemde tot ‘Feestdag van de Nationale Arbeid’. Wat zij er niet bij vertellen is dat hij dit simpelweg deed om zoveel mogelijk socialistische arbeiders en kaderleden van linkse politieke partijen en de vakbonden op de been te brengen. Met als doel hen vervolgens op te pakken, gevangen te zetten en te fusilleren en de weg vrij te maken voor zijn fascistische politiek.

 Het is 13:00 op een druilerige maandagmiddag. Enkele NCPN’ers en CJB’ers arriveren op het Jonas Daniel Meyerplein in Amsterdam. Het ligt op steenworp afstand van het Waterlooplein en is bekend geworden door de Dokwerker, het standbeeld dat is geplaatst ter nagedachtenis aan de Februaristaking uit 1941. Het Jonas Daniel Meyerplein was dit jaar ook het startpunt voor de ‘Echte Banen mars’ van de FNV en daarmee het officiële begin van de Dag van de Arbeid, in de volksmond ook wel gewoon ‘1 mei’ genoemd. Rond 13:15 is de helft van het plein reeds gevuld met FNV’ers en mensen van verschillende politieke partijen, waaronder de SP en haar jongerenafdeling ROOD, de Rode Morgen (Maoïsten), de Internationale Socialisten (IS, Trotskisten) en verschillende socialistische en communistische partijen uit andere landen, zoals Turkije en Iran. En uiteraard waren de NCPN en de CJB ook aanwezig!

Een partij die we na kabinet Rutte II niet zo snel zouden verwachten op 1 mei, is de Partij van de Arbeid. Bijzonder dat de PvdA het lef heeft om zich te vertonen op de 1 mei viering, ondanks de overeenkomsten in de namen (Partij van de Arbeid – Dag van de Arbeid). De PvdA heeft al sinds enkele tientallen jaren haar socialistische en zelfs sociaaldemocratische vleugels afgeworpen en is verworden tot een links-liberale partij die de afgelopen vier jaar in staat was het rechtse afbraakbeleid van de VVD te steunen en te verdedigen. De bezuinigingen in de zorg, de toenemende zelfredzaamheid van de bevolking in de vorm van de participatiewet, de bezuinigingen in de sociale zekerheid, de problemen in de huursector, de groeiende afstand van de overheid tot de bevolking… De PvdA heeft het laten gebeuren en heeft er actief aan meegewerkt. De PvdA bleek een trouwe coalitiegenoot te zijn die vooral solidair was met de VVD en niet met haar kiezers. De partij heeft de Nederlandse arbeidersklasse al jarenlang in de steek gelaten en nu moet zij de gevolgen daarvan ondervinden. Terecht is zij vanwege haar klassenverraad en haar theoretische armoede flink afgestraft door de Nederlandse kiezer tijdens de Tweede Kamerverkiezingen afgelopen maart. De PvdA’ers waren echter niet in grote getalen aanwezig op 1 mei. De delegatie bestond uit een groepje van maximaal acht partijleden, onder leiding van ex-minister van sociale zaken, Lodewijk Asscher. Als je het over de duvel hebt…

Om 13:45 is de groep van de NCPN en de CJB compleet. Het plan was om ook dit jaar een communistisch blok te vormen. Dit jaar werden we versterkt door enkele Griekse kameraden van de KNE, de jongerenbeweging van de Griekse communistische partij (KKE). Zij compenseerden deels de afwezigheid van de groep kameraden die vanwege werk of studie niet aanwezig kon zijn. Dit heeft te maken met het feit dat de Dag van de Arbeid in Nederland, net als in Denemarken, geen vrije dag is. In landen om eens heen, zoals België en Frankrijk, is 1 mei gewoon een doorbetaalde vrije dag. In Nederland hebben alleen het personeel van de gemeente Amsterdam, het personeel van de FNV en, wonderbaarlijk genoeg, de beurshandelaren van de AEX een vrije dag. Daarnaast viel 1 mei dit jaar op een maandag. Dit zorgde voor een vrij lage opkomst. De schattingen lopen uiteen van vijfduizend, tot zevenduizend aanwezigen. Het feit dat de Dag van de Arbeid in ons land (nog) geen vrije dag is voor iedereen, laat zien dat de arbeidersbeweging nog niet sterk genoeg is om dit af te dwingen.

In landen om eens heen, zoals België en Frankrijk, is 1 mei gewoon een doorbetaalde vrije dag. In Nederland hebben alleen het personeel van de gemeente Amsterdam, het personeel van de FNV en, wonderbaarlijk genoeg, de beurshandelaren van de AEX een vrije dag.

Het karakter van de dag van de Arbeid en de 1 mei viering

De Dag van de Arbeid is de dag van de arbeidersklasse. De dag dat alle arbeiders van Nederland, Europa en de wereld trots zijn op zichzelf, op elkaar en de internationale solidariteit uitspreken. We moeten in Nederland onverbiddelijk strijden tegen de wildgroei van tijdelijke en onzekere contracten en uitbuitende zzp-, payroll- en uitzendconstructies, die zorgen voor een toenemende onzekerheid onder de arbeiders in Nederland. We strijden tegen de rechtse bezuinigingspolitiek en ook tegen de valse schijntegenstellingen op gebied van cultuur en ras, waarmee de heersende klasse de arbeiders tegen elkaar uitspeelt. Het ziet er naar uit dat jongere generaties het voor het eerst in de geschiedenis slechter hebben dan hun ouders. Alle problemen waar we mee geconfronteerd worden, komen voort uit het kapitalisme. De communisten voegen hier daarom aan toe dat de economische strijd niet genoeg is. De economische strijd moet verbonden worden met de politieke strijd. De strijd tegen het kapitalisme en voor het socialisme.

Om 14:00 begon de mars. De duizenden mensen liepen vanaf het Jonas Daniel Meyerplein, via het Waterlooplein, de Blauwbrug, Rembrandtsplein, Reguliersbreestraat, Muntplein, Vijzelstraat, Vijzelsgracht, Weteringschans, Museumbrug, Stadhouderskade, Honthorsstraat en Johannes Vermeerstraat richting het Museumplein. Onderweg riepen NCPN en CJB leuzen als ‘Leve 1 mei, 1 mei vrij!’, ‘Onze strijd, hun strijd, internationale solidariteit!’, ‘Koopkracht en Echte Banen (x3), dat is wat willen!’, De Panama leus, ‘Wat zullen we drinken’ van de band BOTS en natuurlijk de Internationale. De communisten waren goed te horen en kwamen goed boven de muziek en de grotendeels stille menigte uit. Voor volgend jaar zullen er meer en nog betere leuzen worden bedacht en gezongen!

Eenmaal aangekomen op het Museumplein, startte het festival van de FNV. Het programma bestond uit onder andere de banenmarkt, kraampjes van verschillende FNV sectoren en politieke en maatschappelijke organisaties, een toespraak van Han Busker (de nieuwe voorzitter van het FNV), de ‘Echte banen show’ en optredens van onder andere de Kift en de Tentiempies. Als klap op de vuurpijl presenteerde Giel  Beelen verschillende artiesten met een zelfgeschreven ‘Echte Banen lied’. Kameraden van de NCPN en de CJB hebben op het festival gratis kranten (Manifest) en flyers uitgedeeld aan de aanwezigen om hen onze visie op sociale strijd, de Dag van de Arbeid/1 mei, internationale solidariteit en het kapitalisme te laten zien. Het uitdelen van de kranten en de flyers leidde tot leuke en inhoudelijk goede gesprekken met mensen die oprecht geïnteresseerd in ons waren. Uiteraard waren er dit jaar ook weer mensen bij die de NCPN en de CJB nog niet eens kenden. Dat betekent dat er nog steeds een hoop werk te doen is voor de NCPN en de CJB!

Uiteraard waren er dit jaar ook weer mensen bij die de NCPN en de CJB nog niet eens kenden. Dat betekent dat er nog steeds een hoop werk te doen is voor de NCPN en de CJB!

Volgens de Griekse kameraden die ons vandaag vergezelden, wordt de Dag van de Arbeid in Nederland toch anders gevierd dan in Griekenland. Dit komt voornamelijk doordat Griekenland veel sterkere vakorganisaties heeft en een sterkere communistische partij. De 1 mei viering vindt plaats met meer discipline, trots en strijdbaarheid en heeft een sterker politiek-inhoudelijke karakter. De 1 mei viering is daardoor ook veel groter en massaler dan in Nederland.

Ook volgend jaar zullen de NCPN en de CJB weer aanwezig zijn op de Dag van de Arbeid, de belangrijkste dag van het jaar voor de arbeidersklasse. Maar dan met een nog grotere opkomst en hopelijk weer met een kraampje op het festival. Onze eis is dat 1 mei voor iedereen een vrije dag is en niet alleen voor de medewerkers van het FNV en voor ambtenaren in Amsterdam. Dat zou een mooi eerste voornemen van de FNV voor volgend jaar zijn!