De Februaristaking van 25 en 26 februari 1941 was de eerste georganiseerde massa staking in het bezet gebied tijdens de tweede wereldoorlog, en het enige massa protest in Europa tegen de Jodenvervolging. Een unieke gebeurtenis in oorlogstijd, alleen mogelijk gemaakt door de acties van de toen illegale CPN.
De Nazi-bezetters voerden de eerste anti-Joodse maatregelen in minder dan een maand na de overgave van de Nederlandse overheid in Mei 1940. Binnen een jaar waren er meerdere razzia’s uitgevoerd in Nederland, waarbij honderden Joden gedeporteerd werden naar concentratiekampen. Ondertussen groeide ook de uitbuiting van de Nederlandse arbeiders onder het Naziregime. Veel arbeiders warden gedwongen in Duitsland te werken, en zij die in Nederland bleven moesten meestal langer werken voor minder. Het was de CPN die deze omstandigheden niet alleen herkende als een mogelijkheid voor massa actie, maar ook effectief een algemene staking wist te organiseren waarbij honderdduizenden arbeiders het werk neerlegden. Dit allemaal in complete illegaliteit, actief onderdrukt door de Nazi-bezetter.
Op 24 februari 1941 organiseerde de CPN een korte bijeenkomst op de Noordermarkt met zo’n 400 partijleden en sympathisanten. De aanwezigen werden ingelicht over de plannen voor de algemene staking, en gevraagd medearbeiders op hun werk te activeren voor de staking. Met succes, de volgende morgen kwam al het openbaar vervoer in Amsterdam tot stilstand, en diezelfde dag lag heel Amsterdam plat, sneller dan ook voorzien door de CPN. Op de 25ste en 26ste verspreidde de staking zich over het hele land doormiddel van het in het geheim uitgedeelde van pamfletten. Alhoewel de staking de Nazi-bezetter eerst nog verraste, werden de stakers op de 26ste aangevallen door Nazi-soldaten: 9 kameraden werden die dag vermoord, tientallen verwond, en nog vele meer gevangengenomen. De collaborerende Nederlandse overheid steunde de brute acties van de Nazi’s, en zo werd de staking neergeslagen na 2 dagen.
In de nasleep van de Februaristaking nam de onderdrukking van de Nederlandse communisten alleen maar verder toe. Mede dankzij het feit dat de Nederlandse burgerlijke politie de CPN al voor de oorlog had geïnfiltreerd, werden de plannen voor een nieuwe staking op 6 maart verijdeld en vele CPN leden gevangen genomen en geëxecuteerd. Toch moet de Februaristaking niet gezien worden als een mislukking, omdat het de bezetter toonde dat de Nederlandse arbeiders niet zonder verzet de plannen van de Nazi’s zouden volgen, en de annexatie van Nederland in het nieuwe Duitse rijk daarmee wist te voorkomen.
Na de bevrijding werd de rol van de CPN in het organiseren van de staking geminimaliseerd door de burgerlijke geschiedenisboeken. Juist daarom organiseert de NCPN en CJB nu al een aantal jaren een viering van de Februaristaking op 24 februari, de dag dat deze georganiseerd werd. Helaas is een fysieke bijeenkomst dit jaar door omstandigheden niet mogelijk. Daarom organiseren wij morgen dan ook en online evenement, zodat wij ook dit jaar stil kunnen staan bij de helden van de Februaristaking. Bij deze is iedereen van harte uitgenodigd om 20:00 morgenavond om op https://www.youtube.com/user/VWCJBTV de herdenking online te volgen.