Gandiva

Sinds 2014 wordt India, het land dat na China de meeste inwoners ter wereld telt, en een flinke economische groei door heeft gemaakt, geleid door een regering die de verdere afbraak van sociale rechten combineert met een agressieve “pro-hindoe”-lijn – ook wel Hindoetva genoemd (“Hindoe-heid”, letterlijk vertaald). Pro-hindoe schrijven we hier tussen aanhalingstekens, omdat immers het overgrote gedeelte van de bevolking die deze religie aanhangt niet profiteert van het beleid van de regering. India is een zeer complex land met veel tegenstellingen – hindoe versus moslim, noord versus zuid, kaste tegen kaste, en India versus Pakistan – tegenstellingen die door de politieke vertegenwoordiging van het Indiase kapitaal op verschillende manieren worden gebruikt. De werkelijke tegenstellingen, die van de arbeiders tegen kapitaal, die van de boeren tegen grootgrondbezitters, worden met een rookscherm van nationalisme, communalisme[1] en religie verborgen gehouden.

 

Economische opkomst van India

India is een van de snelst groeiende economieën ter wereld, met een gemiddelde economische groei van zo’n 7.2% van 2013-2018.[2] Het zijn echter met name de enorme monopolies zoals Adani, Tata en andere monopolies die profiteren van de kapitalistische economische groei in India – niet de arbeiders, de kleine boeren en de andere onderdrukte lagen van de bevolking. Het financierskapitaal, de samensmelting van bank- en industrieel kapitaal, krijgen enorme leningen (die ze niet terugbetalen) en privatiseringen van staatseigendom in de schoot geworpen – dit geldt voor zowel Indiaas als buitenlands kapitaal. De bevolking betaalt de prijs.[3]

Nadat India in 1947 onafhankelijk werd, was de Indiase bourgeoisie genoodzaakt om gebruik te maken van de staat, de “universele kapitalist”, om de fundering te leggen voor verdere kapitalistische ontwikkeling. Tot aan de jaren ’90 speelde de kapitalistische staat een grote rol in de Indiase economie – bijvoorbeeld bij het produceren van staal. Sinds de jaren ’90 heeft het Indiase kapitaal de aanval ingezet in de vorm van een massale “liberalisering” van de economie. Deze aanval werd politiek niet geleid door Hindoetva elementen, maar door de Indian National Congress,  de vroegere partij van Mahatma Gandhi. Bij deze liberalisering hoorde ook een aanval op de volgens de kapitalisten “disproportionele macht” die was toegewezen aan de vakbeweging in India, en het pleiten voor het “moderniseren”, d.w.z. afbreken van wetgeving omtrent arbeidsrechten om investeringen makkelijker en aantrekkelijker te maken.[4]

Het doel van het kapitalisme wereldwijd is niet het bevredigen van de behoeften van de bevolking, maar het produceren van zoveel mogelijk winst – en dat is in India niet anders. In India drukt de stempel van voorgaande productiewijzen, en de ideëen die daarbij horen, nog zwaar op de bevolking, bovenop de toenemende uitbuiting van de werkende klasse en de verruïnering van de kleine boeren[5] en andere lagen van de bevolking zoals de talloze mensen met kleine winkels. De relatief recente ontwikkeling van het kapitalisme in India, en het gegeven dat dit systeem zich in de imperialistische fase bevindt waarbij de politiek zich in het algemeen beweegt in een reactionaire (dat wil zeggen, de geschiedenis probeert ‘terug te draaien’) en gewelddadige richting, verklaart de specifieke gedaante waarin het kapitalisme zich in India ontwikkelt. De politieke macht van India is in handen van een kleine groep van bank en industriekapitaal – het financierskapitaal.

 

Hindoetva

In deze context kunnen we ook de Hindoetva politiek begrijpen. Deze reactionaire ideologie (die niet de enige van deze soort is, maar wel onderwerp van dit stuk) stelt dat India fundamenteel een “hindu rashtra” (hindoe natie) is. Alle andere religies of ideologieën, waarbij met name het marxisme en de islam het moeten ontgelden, zijn “vreemde indringers” die zich ofwel moeten onderwerpen aan de overmacht van het hindoeïsme, ofwel op gewelddadige wijze verdreven of vermoord moeten worden.

Deze ideologie werd begin 20e eeuw uitgewerkt onder anderen door de oprichters van de in 1925 opgerichte RSS (Rashtriya Swayamsevak Sangh – “Nationale vrijwilligersorganisatie”), een fascistische paramilitaire organisatie die hindoes opriep zichzelf te “verdedigen” tegen het islamitische deel van de bevolking. Narendra Modi, de huidige premier van India en het boegbeeld van de uiterst rechtse, reactionaire BJP (Bharatiya Janata Party – Indiase Volkspartij) is prominent lid van de RSS. Over Modi komen we nog verder te spreken. Naast het bestaan van de belangrijkste groepen, de RSS en de BJP, zijn er ook nog reactionaire massa-organisaties zoals de ABVP (Akhil Bharatiya Vidyarthi Parashad – Heel-Indiase Studentenraad) die gekoppeld is aan de RSS, en de politieke partij Shiv Sena, die in de grote deelstaat Maharashtra (waar onder andere de stad Mumbai ligt) een combinatie van Hindoetva-ideologie en regionaal nationalisme promoot.

 

Rol Hindoe-extremisten onder kolonialisme

Het is kenmerkend dat de RSS, die zich nu “nationalistisch” noemt[6] zich in de jaren van het Britse kolonialisme behoorlijk dubbelzinnig uitsprak tegen de overheersing van de Britten. Golwalkar, de tweede leider van de RSS (van 1940 tot 1973), sprak zich uit tegen het idee dat het vertrek van de Britten een essentieel onderdeel was van hun vrijheidsstrijd – veel belangrijker was de “verdediging van religie en cultuur”. De zwakken moeten zich overgeven aan de sterken, in dit geval de Britten.[7] De reactionairen waren meer bezorgd om de mogelijke gevolgen die een nationale bevrijdingsstrijd had voor hun “eeuwenoude cultuur”, dat wil zeggen de meest reactionaire ideëen over het kastenstelsel, de positie van vrouwen, andere religies en zelfs andere of “minderwaardige rassen”. Golwalkar sprak zich, wellicht logischerwijs, positief uit over de ontwikkelingen in Duitsland destijds – de opkomst van het nazisme.[8]

 

Rol Hindoe-extremisten nu

Hindoetva is, kort door de bocht, een verzameling van reactionaire, fascistoïde, en fascistische ideëen in hindoe klederdracht. De rol van deze reactionaire krachten is het aanvallen en proberen te vernietigen van de arbeidersbeweging, in dienst van het financierskapitaal – dat is ook de reden dat  in de vorm van o.a. de RSS en de BJP een politiek van terreur voorstaan. Het is nuttig om hierbij enkele hoogtepunten te belichten.

In 1992 werd een conflict over de vermeende geboorteplaats in Ayodhya[9] van de god Rama[10] tot een hoogtepunt gebracht. Op de plek waar volgens (sommige) hindoes een tempel voor Rama stond, stond nu een moskee – de Babri Masjid, die in de 16e eeuw gebouwd was door Babur, een Mogolkeizer[11]. Deze werd in 1992 na jarenlange ophitsingen vanuit Hindoetva groepen en partijen, waaronder de BJP en RSS, door een enorme groep mensen met bijlen en hamers met de grond gelijk gemaakt. In het geweld wat daarna door het hele land volgde stierven zo’n 2000 mensen. Het is kenmerkend dat op 30 september 2020, na een lange rechtgang, 32 betrokken Hindoetva politici werden vrijgesproken omdat de aanval “niet gepland” zou zijn.[12] Ook werd dit jaar de eerste steen gelegd van de Ram-tempel op de plek waar de Babri Masjid stond, door niemand minder dan Narendra Modi – dit in tijden van zeer ernstige coronacrisis en een halfslachtige aanpak door de Indiase regering, waarbij werd beweerd dat het bouwen van de Ram-tempel het coronavirus zou vernietigen.[13]

Een van de meest schrijnende voorbeelden van door Hindoetva opgezweepte terreur is de massale aanval op moslims in de deelstaat Gujarat in 2002, in de periode dat Modi de Opperste Minister was van de deelstaat. De directe aanleiding voor de rellen was een treinbrand die veroorzaakt was door een ruzie tussen hindoe pelgrims en moslims. Een hetze tegen moslims volgde, waarbij zo’n 800 moslims, maar ook 250 hindoes om het leven kwamen. Grof geweld waaronder massaverkrachtingen van vrouwen en kinderen, martelingen en moorden waren gedurende 3 dagen aan de orde van de dag in de deelstaat.[14]

Onlangs gebeurde er in Delhi hetzelfde – in het kader van de massale demonstraties tegen de Citizen Amendment Act (CAA) waren veel Indiërs de straat op gegaan. Deze wet was geïntroduceerd om het makkelijker te maken voor vluchtelingen van vervolging om hun religie om Indiaas staatsburgerschap te verkrijgen – moslims worden hiervan expliciet uitgesloten. Dit is in de context een van de stappen die de regering neemt om een groot deel van de moslimbevolking uit te sluiten, maar ook een aanval op het seculiere karakter van de Indiase staat. Nadat veel Indiërs terecht opstonden tegen deze discriminatie. Reactionaire protesten met steun vanuit de regering en de politie braken uit, en in Noord-Oost Delhi werd een moslimswijk volledig in brand gestoken onder de kreten “Jai Sri Ram!” – een kreet die “glorie aan de gezegende Rama” betekent.

De RSS valt ook regelmatig communisten aan –  van 2000 tot 2017 werden zo’n 85 leden van de Communistische Partij van India (Marxistisch) vermoord door RSS criminelen[15] maar ook andere communistische partijen[16] zijn regelmatig het doelwit van aanvallen. Omdat de communisten vooraan staan in de strijd tegen religieus fascisme worden uitgerekend zij het doelwit van de aanvallen van deze reactionairen.

 

Strijd voor de eenheid van de arbeiders tegen verdeling op basis van religie

De communisten strijden voor de eenheid van alle arbeiders, ongeacht geloof. Religie moet een privé-zaak zijn – het is belangrijker dat we het eens zijn over de werkelijkheid op aarde, dan over deze “hemelse” zaken.[17] De communisten in India staan voor de moeilijke taak om tegen een zeer gewelddadige en reactionaire bourgeoisie te strijden en deze uitbuiters omver te werpen. Ondanks het feit dat reactionaire ideologie op grote delen van de bevolking onvermijdelijk invloed heeft, is er ook hoop en strijd – op dit moment (oktober 2020) komt de boerenbevolking massaal in opstand tegen nieuwe wetgeving die monopolies nog meer vrij spel zou geven om kleine boeren weg te concurreren.[18] Door het hele land kwamen arbeiders, studenten, boeren, enzovoorts in opstand tegen de eerder genoemde CAA en tegen de regering. Het fascisme, in India onder anderen in de vorm van Hindoetva, grijpt steeds meer om zich heen, maar is overal ter wereld, dus ook in India, gedoemd om te mislukken, omdat ze de zwakte van het verrotte imperialistische systeem laat zien – en de noodzaak van een andere maatschappij dan het kapitalisme, het socialisme-communisme. Inquilaab zindabad![19]

 

 

[1] Communalisme is in deze context het aanzetten van haat tegen andere religies of etniciteiten.

[2] Gegevens van de World Bank: https://data.worldbank.org/indicator/NY.GDP.MKTP.KD.ZG?year_high_desc=true

[3] Zie o.a. de documenten van de Communistische Partij van India (Marxistisch): https://cpim.org/sites/default/files/documents/22-cong-draft-pol-res.pdf p. 23-33

[4] Vidu Badigannavar en John Kelly “Do Labour Laws Protect Labour in India? Union Experiences of Workplace Employment Regulations in Maharashtra, India” Industrial Law Journal, Vol. 41, No. 4, December 2012, p. 440, 441

[5] Het economische beleid van de regering is desastreus geweest voor de boerenbevolking in India: veel boeren plegen zelfmoord in wanhoop – maar er is verzet, zie voor recente ontwikkelingen: https://cpim.org/pressbriefs/left-support-sept-25-kisan-call

[6] https://www.rss.org//Encyc/2012/10/22/rss-vision-and-mission.html “…It represents a corpus of thought and action firmly rooted in genuine nationalism and in the age old tradition of this country.”

[7] Raosaheb Kasbe, Decoding the RSS: its tradition and politics, LeftWord Books, Juli 2019 (eerste uitgave 1978), p.12-13

[8] Golwalkar, Madhav Sadashiv (1947). We, or Our Nationhood Defined. p. 43.

[9] Voor meer algemene info: https://en.wikipedia.org/wiki/Ayodhya_dispute

[10] Rama of Ram is de held van het epos de Ramayana – hij wordt voorgesteld als een voorbeeldig prins en koning, en is een avatar, een incarnatie van de god Vishnu. De Ramayana is door bijna heel Zuid- en Zuidoost-Azië een bekend gedicht en er bestaan veel verschillende versies van. Eind jaren ’80 werd er een televisieserie gemaakt van de Ramayana – deze was ongekend populair, en was een belangrijk onderdeel van een ideologische verschuiving richting Hindoetva in India.

[11] Voor meer algemene informatie over de Mogols verwijzen we naar Wikipedia: https://nl.wikipedia.org/wiki/Mogolrijk

[12] Een van deze politici, van de BJP, riep in 2018 dat moslims allemaal het land moeten verlaten: https://indianexpress.com/article/india/muslims-should-not-stay-in-india-bjp-mp-vinay-katiyar-5054498/

[13] https://www.nationalheraldindia.com/india/now-madhya-pradesh-pro-tem-speaker-says-building-ram-temple-in-ayodhya-will-destroy-coronavirus

[14] https://en.wikipedia.org/wiki/2002_Gujarat_riots

[15] https://cpim.org/pressbriefs/fact-sheet-rssbjp-violence-kerala

[16] India kent meerdere partijen die zich communistisch noemen, waaronder de CPI en de CPI(M), die zijn aangesloten bij de Internationale Bijeenkomst van Communistische- en arbeiderspartijen, en daarnaast o.a. de SUCI-C en anderen.

[17] Zie Lenin’s “Socialisme en godsdienst”: https://www.marxists.org/nederlands/lenin/1905/1905socgodsdienst.htm

[18] Zie o.a. https://theprint.in/india/punjab-farmers-will-now-protest-against-new-farm-laws-at-reliance-outlets-adani-silos/513261/, https://www.theweek.in/news/india/2020/09/25/farmers-block-roads-during-bharat-bandh-protest-against-agri-bills.html

[19] “Leve de revolutie!”: dit zijn de beroemde woorden van de communistische vrijheidsstrijder Bhagat Singh, die door de Britten op 23-jarige leeftijd werd opgehangen.