Van doormodderen naar opbouwen, mijn overstap naar de CJB en NCPN

Frederik Roșu

Tijdens mijn tijd bij de SP ben ik politiek opgevoed dat je niet je partij of ex-partij in het openbaar aanvalt. Dit zijn interne zaken. Toch werd de noodzaak van een dergelijk stuk pijnlijk duidelijk na de gepubliceerde opinie van ex-CJB’er ‘Gijs Muis’ van het Communistisch Platform waarin hij zijn oude partij en beweging aanvalt. Ik schrijf dit stuk onder een alias vanwege mijn huidige werkgever.

1 mei 2012 liep ik vol goede moed en jeugdig enthousiasme door de deuren van het lokale partijpand van de Socialistische Partij (SP). Na twee jaar te fantaseren over een socialistische toekomst moest ik maar eens wat gaan doen om dit socialisme te gaan verwezenlijken. Met deze gedachten heb ik mijzelf jarenlang ingezet binnen ROOD, jong in de SP en de SP zelf. Ik ben lokaal contactpersoon (voorzitter) geweest van ROOD, ik ben actief geweest in het afdelingsbestuur van de SP en uiteindelijk anderhalf jaar in het landelijke ROOD-bestuur gediend. Na zeven jaar was echter de liefde tussen mij en de SP toch echt voorbij. Dit had voor mij verschillende redenen.

Reformisme

De belangrijkste reden voor mij als communist om mijn koffers te pakken bij de SP en na jaren van actie, gezelligheid maar ook tranen is voornamelijk ideologisch geweest, niet de mensen. De breuk met een partij kan aanvoelen als het stopzetten van een langdurige relatie, mijn partner de Socialistische Partij. Toch is het soms beter een relatie stop te zetten dan cynisch, gedemotiveerd en hopeloos door te blijven modderen binnen zijn marges. Ik was in ieder geval cynisch, gedemotiveerd en hopeloos. Politiek lamgeslagen. Moe van de verdere verrechtsing van de SP, moe van het actievoeren om het actievoeren en moe van altijd maar een verhaal te moeten vertellen waar je eigenlijk al bij aanvoelde dat het je net niet raakte. Ik heb velen om mij binnen de SP weg zien vallen door burn-out en depressie waarbij een directe link gelegd kan worden tussen het al stressvolle moderne leven en de eeuwige alom aanwezige druk om maar weer actie te gaan voeren. Niet lullen maar poetsen.

De SP heeft geen toekomstvisie, geen samenlevingsvisie, geen idee waar het heen moet met de wereld. Het socialisme staat niet op de agenda. Elke vier jaar wordt er een verkiezingsprogramma aangenomen met eisen richting de nationale bourgeoisie en daarmee moet de Nederlandse arbeidersklasse het doen.

Ideologie en nadenken waarom we doen wat we doen zijn zaken die er niet toe doen binnen de SP. Soms is dit moedwillig, soms komt dit omdat iedereen het te druk heeft met het constante kloppen en ‘organiseren’ van mensen. Een organisatorische strategie die ook zeker noodzakelijk is binnen de SP om interne schijn op te houden dat de partij écht wel anders is dan de Partij van de Arbeid (PvdA). “Wij staan tenminste op straat” is het credo van leden die onbewust al wel door hebben dat als ze stoppen met actievoeren ze gewoon lid zijn van de zoveelste sociaaldemocratische partij. Een sociaaldemocratische partij die sinds een paar jaar met druk vanuit haar jongeren wat meer flirt met het beeldmerk van Marx om vervolgens zijn ideologie te verdraaien en door te gaan met de oude politiek. De beeltenis van Marx aan het begin van het vorige SP-congres voelde voor mij ook voornamelijk leeg aan, en na de woorden van de nieuwe voorzitter Jannie Visscher zelfs ietwat ironisch toen zij pleitte de wereld “een beetje rechtvaardiger” te maken.

De SP heeft geen toekomstvisie, geen samenlevingsvisie, geen idee waar het heen moet met de wereld. Het socialisme staat niet op de agenda. Elke vier jaar wordt er een verkiezingsprogramma aangenomen met eisen richting de nationale bourgeoisie en daarmee moet de Nederlandse arbeidersklasse het doen.

‘De beweging is alles’ – Terug naar 1910?

‘Het activisme’ en ‘de beweging’ staan centraal bij de SP. Dit is niks nieuws. De Duitse sociaaldemocraat Eduard Bernstein had soortgelijke opvattingen die tegen de voorhoederol van een arbeiderspartij ingingen. Hij vatte zijn ideeën samen in de woorden “Het einddoel is mij niets, de beweging is alles.” Een pijnlijke overeenkomst tussen deze oude sociaaldemocraat en de voormalig voorzitter van de SP die al beschreef dat het socialisme geen ‘heilstaat’ was maar “een permanente strijd voor rechtvaardigheid en redelijke verlangens” is.

Lenin vatte de kern van de ideeën van Bernstein als volgt samen: “De beweging is alles, het einddoel niets’ – dit gevleugelde woord van Bernstein drukt het wezen van het revisionisme beter uit dan vele lange beschouwingen. Van geval tot geval zijn houding bepalen, zich aanpassen aan de gebeurtenissen van de dag, aan het kleine politieke gedoe, de fundamentele belangen van het proletariaat, de meest kenmerkende eigenschappen van het gehele kapitalistische stelsel, van de gehele kapitalistische ontwikkeling vergeten en deze fundamentele belangen aan werkelijke of vermeende voordelen van het ogenblik opofferen – dat is de revisionistische politiek.”

De kritiek van ‘Gijs Muis’ op de CJB en NCPN, en de keuze om ‘als communist’ actief te zijn in de SP komt neer op de bevestiging van dit oude credo, waar communisten al honderd jaar geleden mee hebben afgerekend. De geschiedenis heeft herhaaldelijk getoond – zij het in de Sovjet-Unie, zij het in Cuba – dat de revolutie alleen kan slagen als er leiding is van een goed georganiseerde, eensgezinde revolutionaire partij.

Dat is de betekenis van democratisch centralisme. Meningsverschillen uitspreken, discussie voeren, en dan samen een besluit nemen en dat met zijn allen uitvoeren. Wie dit afwijst omdat het te rigide en militaristisch zou zijn, die wijst feitelijk af om überhaupt georganiseerd te zijn en collectief te handelen. De leiding heeft de taak om de uitvoering van de collectieve besluiten voor elkaar te krijgen. Voorstellen die bij de vastgestelde strategie passen – zij het ‘van onder af’ of van waar dan ook – zijn welkom en worden opgepakt. Voorstellen die tegen de collectief vastgestelde strategie ingaan zullen worden bijgesteld waar mogelijk en anders niet uitgevoerd.

Voor ‘Gijs Muis’ lijkt dit gevoelt te hebben als ‘smoren van initiatief van onderaf’. Gezien zijn verdere stellingen lijkt het echter dat het hierbij om politieke meningsverschillen ging waarbij zijn eigen mening niet de doorslag kreeg. Inderdaad, de CJB is positief over het reëel bestaande socialisme. Het zijn de eerste pogingen een nieuwe wereld op te bouwen. Dat hierbij fouten worden gemaakt, en vele lessen geleerd moeten worden, spreekt voor zich. Maar we zullen nooit de legitieme poging veroordelen van een derde van de wereldbevolking om een rechtvaardige samenleving op te bouwen. Dat het hebben van collectief vastgestelde principes nu door ‘Gijs Muis’ wordt gebruikt om de CJB en NCPN te overgieten met anticommunistische vooroordelen over interne dictatuur, militarisme en dogmatisme, is jammer.

De Nieuwe Communistische Partij van Nederland en de Communistische Jongerenbeweging van Nederland

Na genoeg kritiek geleverd te hebben op mijn oude partij en ‘Gijs’ is het nu tijd voor een hoopvoller verhaal. Een verhaal over hoe ik mijn cynisme heb kunnen omzetten in hoop en ik mijn motivatie teruggewonnen heb om door te gaan met de strijd voor het socialisme. De SP had mij politiek murw geslagen. Gevoelens van cynisme en hopeloosheid beheerden mijn politieke gedachten. Dit totdat ik de knoop door had gehakt om mijn lidmaatschap van de SP te beëindigen, door de relatie die ik had als communist met deze sociaaldemocratische partij stop te zetten. De volgende stap was het lidmaatschap bij de Communistische Jongerenbeweging aan te vragen. Ik voelde mij er niet helemaal lekker bij en verwachtte vijandigheid en argwaan vanwege mijn sociaaldemocratische achtergrond. Ik kon mij niet minder vergist hebben. Het warme bad van de NCPN en CJB waarin ik opgenomen ben is een van de fijnste politieke gebeurtenissen geweest uit mijn leven. Eindelijk kon ik met gelijkgestemden spreken over het socialisme en communisme. Niet meer hoefde ik openbaar te verzwijgen om marxist-leninist te zijn. Niet meer hoefde ik de hamer en sikkel onder het boetekleed van dat zogenoemde ‘stalinisme’ te vegen. Nee, dit zou het begin zijn van een nieuwe frisse ervaring.

Ik voelde mij er niet helemaal lekker bij en verwachtte vijandigheid en argwaan vanwege mijn sociaaldemocratische achtergrond. Ik kon mij niet minder vergist hebben. Het warme bad van de NCPN en CJB waarin ik opgenomen ben is een van de fijnste politieke gebeurtenissen geweest uit mijn leven.

Vanuit het algemeen bestuur van de CJB werden handreikingen gedaan voor de opbouw van een CJB-afdeling in mijn stad. Kritiek op de organisatorische structuur van de CJB of bijvoorbeeld het vorige zomerkamp werden ter harte genomen en ik heb me nooit een seconde tekortgedaan gevoeld. Zijn we eerlijk bij de CJB? Ja. Vertellen we elkaar de harde waarheid? Ja. Is dit soms moeilijk? Ja. Maar we zijn verdomme niet bezig met het organiseren van een theekransje! De opbouw van een revolutionaire partij in Nederland is harder nodig dan ooit en vergt discipline, eenheid en revolutionair geduld. Als kameraden wijzen we elkaar op onze tekortkomingen en helpen we elkaar te groeien. Ja, ik had ook liever gewild dat er een kant-en-klare communistische partij was met duizenden leden en een perfect geoliede partijmachine, maar die is er simpelweg niet. Het aansluiten bij een sociaaldemocratische partij die ideologisch verloochend heeft waarvoor zij ooit is opgericht mag nooit en kan nooit een alternatief zijn voor de opbouw van een communistische partij. Zolang communisten binnen sociaaldemocratische partijen in de marges van zo een partij proberen deze partij te hervormen wordt energie verspilt die ingezet kan worden bij de opbouw van de NCPN en CJB.

Gijs Muis stelt in zijn betoog dat er verder gekeken moet worden dan 1917 en daar heeft hij gelijk in. Vanaf 1917 zijn grote internationale overwinningen geboekt en hebben we grote verliezen geleden. Ook tegenwoordig valt er nog genoeg aan of op te merken aan bestaande socialistische landen maar om elke poging tot de opbouw van het socialisme af te doen als ‘stalinistisch’ is makkelijk en historisch lui. Er moet verder gekeken worden dan 1917, om precies te zijn zover als 2020. En juist in dit nieuwe decennium waarin massaprotesten over de hele wereld ontstaan is het de plicht van elke communist om zijn steentje bij te dragen aan de communistische organisatie die als een feniks zal herrijzen uit de puinhopen van de jaren ’90 en reformistische politiek van de sociaaldemocratische partijen.

Ik roep elke communist in Nederland op om lid te worden van de Nieuwe Communistische Partij van Nederland en de Communistische Jongerenbeweging. Werk mee aan de opbouw van een revolutionaire arbeiderspartij en laat je leiden door hoop, positivisme en het heerlijke ideaal van het communisme. We hebben een wereld te winnen kameraden. Voorwaarts!