Van maandag 3 op dinsdag 4 juni hebben onderhandelaars van het kabinet, werkgevers en werknemers een principeakkoord over de pensioenen bereikt, dat
zal worden voorgelegd aan de achterban van de vakbonden. Het akkoord
voldoet in de verste verte niet aan eisen waarvoor actie is gevoerd.
Pensioenstelsel
Volgens internationale normen heeft Nederland een van de beste pensioenstelsels. Maar toch ligt dit stelsel al decennialang onder vuur omdat het niet toekomstbestendig zou zijn. Het zou niet meer aansluiten bij de arbeidsmarkt en bij de individuele pensioenwensen van de bevolking. Bedoeld wordt dat in veel arbeidscontracten, vooral van jongeren, geen pensioenopbouw zit en dat zzp’ers bijvoorbeeld, geen pensioenpremie in hun tarieven opnemen. Kassa voor werkgevers die in 2017 zes miljard hebben ‘overgehouden’ die anders aan pensioenopbouw zou zijn besteed. Hierin schuilt de kern van het ‘pensioenconflict’: verlaging loonkosten voor werkgevers om kapitaalinvesteringen lucratiever te maken.
Aanvallen op het pensioenstelsel in Nederland staan dan ook niet op zichzelf. In heel Europa staan sociale voorzieningen als pensioen en zorg onder grote druk. Hun aandeel in de ‘nationale koeken’ moet worden teruggebracht ten gunste van kapitaal rendementen, de rijken! Verhoging van de pensioenleeftijd is hiertoe een middel dat in alle EUlanden wordt toegepast! Het pensioenstelsel in Nederland is bijzonder omdat het aanvullend pensioen (bovenop de AOW) een arbeidsvoorwaarde is en over de pensioenpremie aan de cao-tafel wordt onderhandeld.
Eisen vakbeweging
De vakbeweging heeft zich de laatste anderhalf jaar in de pensioenstrijd geschaard achter drie eisen:
1. bevriezen van de AOW-leeftijd op 66 jaar en eerder stoppen in ‘zware beroepen’,
2. indexatie voor elke generatie,
3. toegang tot collectieve en solidaire pensioenfondsen voor alle werkenden (ook zzp en flexwerkers) en een algemene voorwaarde: wij accepteren geen verslechteringen.
Het ‘onderhandelingsresultaat’ voldoet in de verste verte niet aan deze eisen:
1. de AOW-leeftijd wordt tot 2022 bevroren op 66 jaar en 4 maanden, en stijgt dan verder naar 67 jaar in 2024 en vervolgens met 8 maanden als de levensverwachting een jaar hoger wordt berekend! De RVU boete op eerder stoppen met werken wordt (deels) afgeschaft voor zware beroepen met inkomens tot bruto 19.000 euro (het AOW-jaarinkomen). Aan de cao-tafel wordt onderhandeld welke beroepen voor eerder stoppen in aanmerking komen en of de werkgever bereid is die 19.000 AOW te
betalen. Voor het aanvullend pensioen bij eerder stoppen moet de werknemer zelf een voorziening treffen!
2. over indexatie van de pensioenen is niets geregeld, terwijl de minister die belemmeringen voor indexatie kan opheffen gewoon aan tafel zat: gelijke berekening van de ‘verplichtingen’ voor indexatie als voor premies.
3. voor zzp’ers en flexwerkers wordt het mogelijk gemaakt vrijwillig deel te nemen aan een pensioenfonds. Het stelsel is echter gebaseerd op wettelijk verplichte collectiviteit en solidariteit
Dus op alle eisen geen verbetering! De FNV-onderhandelaars hebben ‘de race naar beneden’ met dit ‘akkoord’ niet gestopt. Op het FNV-congres in 2017 hebben zij hiertoe wel de opdracht gekregen! In tegendeel. Met dit onderhandelingsresultaat wordt in het laatste bastion van de na de oorlog opgebouwde verzorgingsstaat een grote en fatale bres geslagen. De doorsneepremie, fundament van het solidaire en collectieve stelsel, wordt afgeschaft en daarmee wordt de poort opengezet naar verdere versobering van de pensioenen ten gunste van de werkgevers die hun loonkosten verder kunnen verlagen en hun winsten verhogen!
Zeggenschap van de deelnemers aan pensioenfondsen over hun eigen uitgestelde en collectief beheerde loon, het pensioenvermogen, is opnieuw ontzegd door het berekenen van pensioenverplichtingen niet aan te passen. De pensioenfondsbesturen kunnen hierdoor de enorme vermogens die zij beheren, het uitgestelde loon van de deelnemers, niet aanwenden voor indexering. Gepensioneerden zijn soms al 2 maanden inkomen per jaar kwijt aan verlies aan koopkracht door
gestegen prijzen en tarieven die niet zijn gecompenseerd. Maar ook werkenden hebben baat bij indexering. De opbouw van hun pensioen straks wordt afgeleid van het niveau van de uitgekeerde pensioenen nu. En een lage pensioenopbouw betekent opnieuw kassa voor de werkgevers (onder wie de overheid als grootste werkgever!!): minder pensioenpremie, minder loonkosten! Het vertrouwen bij de bevolking in het beste pensioenstelsel ter wereld wordt met dit ‘akkoord’ verder ondergraven: wat heb je aan collectief beheerd uitgesteld loon als je er niet over kunt beschikken? Het maakt de weg vrij voor verdere afbouw van het collectieve en solidaire stelsel. Het verlaagt de drempel voor verdere verzelfstandiging en zelfs privatisering van de pensioenfondsen en het daarin opgehoopte vermogen!
Politieke verhoudingen in Nederland en media
De politieke verhoudingen in Nederland, afgeleid uit de verkiezingen voor het Europese Parlement, weerspiegelen de verwarring onder de bevolking. Meer dan de helft van de bevolking kwam niet opdagen, de regeringspartijen kregen klappen en de PvdA werd plotseling de grootste partij. Deze partij heeft zich samen met GL, die ook won, achter dit schadelijke ‘akkoord’ geschaard. Hiermee is de meerderheid in ook de Eerste Kamer voor dit akkoord verzekerd. Dit roept herinneringen op aan 2012. Toen kreeg het demissionaire kabinet Rutte 1 een meerderheid voor haar begroting met steun van oppositiepartijen, het zgn. Kunduzakkoord. In die begroting was een versnelde verhoging van de AOW-leeftijd opgenomen van 65 naar 67 in 2024! Een verhoging, we weten het nog, die FNV voorzitter Agnes Jongerius de kop heeft gekost! De SP wilde niet meewerken aan verhoging van de AOW-leeftijd en is afgehaakt bij de onderhandelingen.
Onverantwoordelijk en schandalig optreden FNV-bestuur
Het onderhandelingsresultaat is inmiddels onder de leden van FNV verspreid die zich daarover per referendum kunnen uitspreken. Daarna neemt het Ledenparlement (LP) een besluit. Gezien de controversiële inhoud van het ‘akkoord’, geen enkele eis waarvoor is gestreden de afgelopen anderhalf jaar is binnengehaald, besloot het LP dat het neutraal aan de leden zou worden voorgelegd: opdat discussie daarover niet zou worden ‘gestuurd’ en elk lid zelf een oordeel zou kunnen vellen. Echter bekendwording van het resultaat is gepaard gegaan met een massieve campagne van het FNV-bestuur en de FNV-werkorganisatie om het akkoord ‘aan te prijzen’. Protesten hiertegen worden genegeerd of weggewuifd. Het FNV-bestuur heeft zich hiermee in een onverantwoordelijke kamikazemodus gemanoeuvreerd.
Het FNV-bestuur zet met deze capitulatie voor de druk van werkgevers en hun politieke vrienden, net als in 2012, versterking en door dreigen met aftreden zelfs het voortbestaan van de vakbeweging op het spel. Zij verzaakt daarmee haar plicht om leiding te geven aan de enige organisatie die de werkende bevolking kan beschermen tegen de aanvallen op haar verworvenheden door het Kapitaal: de graaiers en de rijken met waanzinnig groeiende vermogens en hun handlangers in de politiek.
Oproep
De leden van FNV en andere vakbonden kunnen niet anders dan dit akkoord verwerpen en verder werken aan democratisering en versterking van hun onmisbare belangenorganisatie, de vakbond. Met vakbondsmacht kan deze aanval op hun pensioenen worden afgeslagen en het beste pensioenstelsel ter wereld veiliggesteld en verbeterd. De reacties van het publiek op de stakingsacties op 28 en 29 mei laten zien dat hiervoor grote maatschappelijke steun bestaat! Gezien de enorme belangen, de miljarden pensioenvermogen, die op het spel staan kan deze strijd voor behoud en verbetering van het pensioenstelsel alleen gewonnen worden door verbreding van vakbondsmacht naar een maatschappelijke strijd. Door aan de leiding te gaan van deze maatschappelijk strijd zal de vakbeweging haar gezag onder de bevolking vergrote en zich versterken met nieuwe leden. Voor een strijdbare vakbeweging. Steun communisten in de vakbeweging. Versterk de NCPN
Partijbestuur NCPN.
www.ncpn.nl