Redactie

Het aantal mensen dat besmet raakt aan corona is de afgelopen weken aan het stijgen. De regering wijst daarbij met geheven vingertje naar de jongeren, die te ‘laks’ en ‘onverantwoordelijk’ zouden zijn. Maar in werkelijkheid probeert de regering daarmee alleen maar haar eigen grote verantwoordelijkheid voor de stijging van het aantal besmettingen te verdoezelen.

Jongeren krijgen de schuld, terwijl de regering constant weigert tijdig maatregelen te nemen en onvoldoende middelen beschikbaar stelt om de corona-uitbraak goed aan te pakken, en terwijl de grote werkgevers alleen aan de coronamaatregelen denken zolang hun winsten er niet door worden belemmerd.

 

Laks en onverantwoordelijk is het beleid van de regering

Sinds het begin van de corona-uitbraak loopt de regering constant achter de feiten aan en worden maatregelen niet of niet tijdig genomen. De regering spreekt constant van de ‘individuele verantwoordelijkheid’ en probeert daarmee de verantwoordelijkheid van de staat voor de volksgezondheid van zich af te schuiven.

Het zijn immers de achtereenvolgende regeringen die het zorgstelsel hebben afgebroken. De afgelopen twee decennia zijn meer dan 20 ziekenhuizen gesloten en is het aantal ziekenhuisbedden met ruim 20% gedaald. Er zijn onvoldoende personeel, IC-bedden en middelen voor een epidemie. Zelfs aan basale beschermingsmiddelen voor zorgmedewerkers ontstond een tekort tijdens de ‘eerste golf’, mede omdat dat volledig is overgelaten aan private leveranciers. Dit zijn de consequenties van het feit dat de zorgsector is overgeleverd aan de anarchie van de markt (lees hier meer).

Zelfs toen de corona-uitbraak Europa en later Nederland bereikte, vertikte de regering tijdig maatregelen te nemen. Mensen kwamen terug van gebieden waarvan bekend was dat het virus er heerste en er werd geen enkele serieuze preventieve maatregel genomen (denk aan een negatief reisadvies of quarantaine bij thuiskomst). Belangrijker was om de economie (lees: de winsten van de grote bedrijven) niet in de weg te zitten. Steeds was grote druk vanuit de werkers en wetenschappers in de zorg nodig om maatregelen af te dwingen.

Het was een bewuste keuze van de regering om niet in te zetten op het indammen en uitroeien van het virus, maar op het ‘maximaal controleren’. Dat betekent het laten door etteren van de uitbraak met zo min mogelijk ingrijpende maatregelen die de belangen van de grote bedrijven in de weg zitten totdat er hopelijk een vaccin komt. De ruim zesduizend doden en het leed van nog vele duizenden anderen die door corona in het ziekenhuis belandden, waren niet nodig geweest indien de regering tijdiger en adequaat zou handelen.

Ook nu neemt de overheid geen verantwoordelijkheid en onvoldoende maatregelen. Om een paar voorbeelden te noemen:

  • Er zijn geen maatregelen om thuisblijven bij klachten of zelfs besmetting te faciliteren. Hoe zit het met gemiste inkomsten? Wie garandeert dat je je baan houdt in deze tijd waarin flexibele arbeidsrelaties de norm zijn, zeker onder jongeren? Als je mantelzorger bent (wat geldt voor ruim 4 miljoen Nederlanders aangezien de thuiszorg helemaal is afgebroken de afgelopen decennia) wie neemt dan je taken over?
  • Er wordt nauwelijks preventief getest. Alleen mensen met symptomen mogen zich laten testen door de GGD. Zelfs mensen die uit hoge risicogebieden arriveren worden niet standaard getest. Op de luchthaven in Eindhoven kun je je zonder symptomen vrijwillig laten testen door een privaat bedrijf, maar daarvoor betaal je meer dan honderd euro! Ook na de nieuwe maatregelen die de regering afgelopen week aankondigde is het testen als je uit een risicogebied komt slechts op vrijwillige basis.
  • De GGD is onvoldoende bemand en doet daarom niet langer contactonderzoek bij alle besmette mensen. Daarmee wordt de verspreiding van het virus opnieuw uit het oog verloren.

Tegelijkertijd zijn onder het mom van de corona-uitbraak wel een reeks maatregelen genomen die politieke rechten van de bevolking (zoals het demonstratierecht) inperken en het repressieapparaat van de staat uitbreiden (lees hier meer). Dat is een zorgwekkende ontwikkeling die past binnen een algemenere trend. Deze afbraak van democratische rechten heeft eigenlijk niet te maken met het beschermen van de volksgezondheid, maar eerder met het beschermen van het kapitaal tegenover elk verzet vanuit de arbeidersbeweging in aanloop naar de economische crisis waarin we zijn beland en de sociale afbraak die daarmee gepaard gaat.

 

Werkgevers dragen veel schuld aan toename besmettingen

Thuisblijven bij symptomen, anderhalve meter afstand houden en een mondkapje als dat niet kan. Deze maatregelen gelden overal, maar niet op veel werkplekken. Want in talloze distributiecentra, bedrijven in de industrie, horeca en andere sectoren worden deze regels overboord gegooid, zodra ze de winsten van het kapitaal in de weg zitten.

Zo stellen werkgevers vaak geen beschermingsmateriaal zoals mondkapjes beschikbaar. Bovendien hebben veel werkers door de flexibele arbeidsrelaties (zoals werk via uitzendbureaus) geen enkele baanzekerheid. Onder dreiging van ontslag worden werkers in sommige bedrijven zelfs gedwongen te werken terwijl ze klachten hebben. Het ergst is de situatie misschien wel voor arbeidsmigranten. De werkgevers geven weinig om de gezondheid van de werkers en al helemaal niet die van hun naasten.

 

Zijn jongeren laks en onverantwoordelijk?

De afgelopen maanden hebben we als jongeren onder zeer moeilijke omstandigheden moeten studeren en werken. Veel jongeren:

  • lopen studievertraging op doordat het heel moeilijk is een stageplek te vinden;
  • raken hun baan kwijt dankzij de economische crisis en de flexibele arbeidsrelaties;
  • zien hun arbeidsrechten verdampen onder het mom van corona, en moeten bijvoorbeeld werken op bizarre werktijden;
  • moeten werken op werkplekken met onvoldoende beschermingsmaatregelen.

Het is logisch en ook niet verkeerd dat jongeren na maanden van isolatie ook weer sociaal contact opzoeken. Velen van ons letten daarbij ook op door afstand te houden en andere maatregelen (ook in de CJB letten we daar goed op).

Natuurlijk zijn er ook sommige jongeren die er onvoldoende op letten. Maar dat er mensen zijn die de “regels aan hun laars lappen”, zoals de regering jongeren verwijt, komt mede door de regering zelf, die maatregelen neemt waarvan ze zelf eerder ontkende dat ze werken (bijv. de mondkapjesplicht, ondanks de adviezen van artsen en de WHO). Het verhaal van de regering, die steeds weigert tijdig maatregelen te nemen, is inconsequent en daarom ook weinig overtuigend.

Jongeren zijn niet zo laks als de regering ons probeert voor te stellen om haar eigen schuld aan het stijgende aantal besmettingen en die van de werkgevers te verdoezelen. Jongeren zijn in ieder geval zeker niet zo laks als de regering en werkgevers, die onder het mom van ‘individuele verantwoordelijkheid’ hun verantwoordelijkheid voor de gezondheid van de bevolking en de werkers van zich afschuiven.

Jongeren hebben recht op onderwijs, werk en ook op vrije tijd, sociaal contact en lol hebben, vanzelfsprekend met alle maatregelen die nodig zijn om de gezondheid van jongeren en ouderen te beschermen.